Basic HTML Version
Inżynier i Fizyk Medyczny 2/2012 vol. 1
artykuł naukowy
/
scientific paper
standardy
/
standards
title
title
title
53
Rys. 10
Obliczony względny kontrast dla skalibrowanego monitora medycznego
(punkty na wykresie). Ciągła linia przedstawia kontrast zgodny z krzywą GSDF; linie
przerywane granice tolerancji (± 10%). W przedstawionym przypadku maksymalne
odchylenie kontrastu od oczekiwanego wyniosło około 6%.
Bardziej szczegółowa analiza zgodności krzywej luminancji
z GSDF polega na sprawdzaniu, czy określona zmiana wartości
prezentacji odpowiada stałej zmianie JND, w pełnym zakresie
luminancji. Wymagania określające dopuszczalną zmienność
wartości JND są określone np. w zaleceniach IAEA [4]. Uzupeł-
nieniem zaleceń są odpowiednie arkusze kalkulacyjne.
Podsumowanie
Polskie prawodawstwo i międzynarodowe zalecenia dotyczą-
ce kontroli parametrów monitorów stosowanych do prezen-
tacji obrazów medycznych nie definiują podziału stanowisk na
opisowe i przeglądowe w jednoznaczny sposób, zazwyczaj nie
obejmują też wszystkich zastosowań monitorów. Nie zawsze
możliwe jest przyporządkowanie danego monitora do określo-
nej grupy wymagań. Dotyczy to zwłaszcza takich zastosowań,
w których zwyczajowo do jakości prezentacji obrazu przykłada
się mniejszą uwagę niż w diagnostyce, np. planowania radio-
terapii. Najlepiej opisana jest kontrola monitorów w cyfrowej
mammografii, której poświęcone są osobne opracowania. Oczy-
wiście nawet wymagania dla monitorów opisowych w cyfrowej
mammografii zawarte w poszczególnych zaleceniach różnią się,
a czasem są ze sobą sprzeczne. Przykładem takiej sprzeczności
jest określenie dopuszczalnego poziomu oświetlenia w zalece-
niach europejskich [3] oraz IAEA [4]. Należy jednak pamiętać, że
utrzymanie poziomu oświetlenia w pomieszczeniu jest nie tyle
celem, co środkiem do jego osiągnięcia – celem jest zachowanie
odpowiedniej jakości obrazu.
Celem kontroli monitorów powinna być ocena rzeczywistej
jakości obrazu na stacji lekarskiej. W związku z tym kontrola
monitora powinna być przeprowadzana w takich warunkach
oświetleniowych, w jakich zazwyczaj wykorzystywany jest dany
monitor. Podstawowym testem powinna być ocena jakości
prezentacji obrazów testowych (przede wszystkim TG18-QC).
Ocena kontrastu i krzywej luminancji monitorów powinna być
oparta na pomiarach luminancji L’, czyli zsumowanego światła
emitowanego przez sam monitor (L) oraz światła odbitego od
jego powierzchni (L
amb
). Oceniając kontrast i luminancję, należy
odwoływać się do kryteriów zawartych w zaleceniach dotyczą-
cych kontroli monitorów, np. w raporcie AAPM [1] lub w zale-
ceniach dotyczących mammografii [2-5]. Wymagania zawarte
w załączniku nr 1 do rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie
bezpiecznego stosowania promieniowania jonizującego [6] na-
leży traktować raczej jako wymagane specyfikacje monitorów,
a nie jako kryteria oceny wyników pomiarów.
Literatura
1.
American Association of Physicists in Medicine:
AAPM on-line report no.
03. Assessment of display performance for medical imaging systems
, 2005,
http://www.aapm.org/pubs/reports/.
2.
NHS Cancer Screening Programmes:
Commissioning and routine testing of full
field digital mammography systems
, version 2, 2006, http://www.cancerscreening.
nhs.uk/breastscreen/publications/nhsbsp-equipment-report-0604.html.
3.
European Commission:
European guidelines for quality assurance in breast
cancer screening and diagnosis, Fourth edition
, Office for Official Publica-
tions of the European Communities, Luxembourg 2006.
4.
International Atomic Energy Agency:
IAEA Human Health Series No. 17: Quality assu-
rance programme for digital mammography
, IAEA 2011, http://www-pub.iaea.org/
books/iaeabooks/8560/Quality-Assurance-Programme-for-Digital-Mammography.
5.
AmericanCollegeofRadiology:
Practiceguideline for determinantsof imagequality
in digital mammography
, ACR 2007, http://www.acr.org/SecondaryMainMenuCa-
tegories/quality_safety/guidelines/breast/image_quality_digital_mammo.aspx.
6.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 18 lutego 2011 w sprawie bezpiecz-
nego stosowania promieniowania jonizującego dla wszystkich rodzajów eks-
pozycji medycznej
, Dz.U. 11.51.265, 2011.
7.
D.S. Brettle:
Display considerations for hospital-wide viewing of soft copy
images
, Br J Radiol, vol. 80, 2007, 503-507.
8.
R.S. Saunders et al.:
Comparison of LCD and CRT displays based on efficacy
for digital mammography
, Academic Radiology, vol. 13, 2006, 1317-1326.
9.
H. Vorkerk et al.:
The delineation of target volumes for radiotherapy of lung
cancer patients
, Radiotherapy and Oncology, vol. 91, 2009, 455-460.
10.
C.W. Hurkmans et al.:
Variability in target volume delineation on CT scans of
the breast
, Int J Radiat Oncol Biol Phys, vol. 50, 2001, 1366-1372.
11.
R. Steenbakkers et al.:
Observer variation in target volume delineation of
lung cancer related to radiation oncologist-computer interaction: A ’Big Bro-
ther’ evaluation
, Radiotherapy and Oncology, vol. 77, 2005, 182-190.
12.
Society of Motion Pictures and Television Engineers (SMPTE):
Recommended
Practice RP 133‑1999: Specifications for medical diagnostic imaging test pat-
tern for television monitors and hard-copy recording cameras
, 1999.
13.
J.E. Gray et al.:
Test pattern for video displays and hard-copy cameras
, Radio-
logy, vol. 154, 1985, 519-527.
14.
European Reference Organisation for Quality Assured Breast Screening
and Diagnostic Services, EUREF, http://www.euref.org/.
15.
E. Samei, S.L. Wright:
Viewing angle performance of medical liquid crystal
displays
, Med Phys, vol. 33, 2006, 645-654.
16.
R.S. Saunders, E. Samei:
Resolution and noise measurements of five CRT and
LCD medical displays
, Med Phys, vol. 33, 2006, 308-319.
17.
A.S.Chawla,E.Samei:
Ambient illuminationrevisited:Anewadaptation-basedapproach
foroptimizingmedical imagingreadingenvironments
,MedPhys,vol.34,2007,81-90.
18.
P.C. Brennan et al.:
Ambient lighting: Effect of illumination on soft-copy viewing
of radiographs of the wrist
, AJR AmJ Roentgenol, vol. 188, 2007, W177-W180.
19.
National Electrical Manufacturers Association:
Digital Imaging and Com-
munications in Medicine (DICOM), Part 14: Grayscale standard display func-
tion
, 2011, http://medical.nema.org/dicom/.
20.
P.G.J. Barten:
Physical model for the contrast sensitivity of the human eye
,
Proceedings of SPIE, vol. 1666, 1992, 57-72.
21.
M. Yamaguchi et al.:
Psychophysical analysis of monitor display functions
affecting observer diagnostic performance of CT image on liquid crystal di-
splay monitors
, Eur Radiol, vol. 15, 2005, 2487-2496.
22.
K.A. Fetterly, H.R. Blume, M.J. Flynn, E. Samei:
Introduction to grayscale
calibration and related aspects of medical imaging grade liquid crystal di-
splays
, J Digit Imaging, vol. 21, 2008, 193-207.
23.
M. Matsuyama M et al.:
SU-GG-I-50: When should we recalibrate the graysca-
le standard display function in different ambient lighting conditions?
, Med
Phys, vol. 37, 2010, 3113.