Basic HTML Version
Inżynier i Fizyk Medyczny 2/2012 vol. 1
artykuł
/
article
radiologia
/
radiology
57
Obrazy medyczne
i ich prawidłowe odtwarzanie
mgr inż. Jan Siwek
Dyrektor Działu Medycznego w firmie Alstor
Wstęp
Ucyfrowienie obrazów medycznych w szpitalach czy
przychodniach doprowadziło do sytuacji, w której zna-
cząca ilość badań pacjentów jest przekazywana w tej
właśnie postaci do diagnozy czy do lekarza domowe-
go, klinicysty. Dostęp do obrazów poprzez systemy
szpitalne PACS czy płyty CD z nagranym badaniem
również staje się standardem przekazywania badań
pomiędzy lekarzami. Nie wszyscy jednak mają świa-
domość, jak i na czym obejrzeć badanie oraz z jakimi
problemami można się zetknąć podczas tego procesu.
Jużwlatachosiemdziesiątychubiegłegowiekuwrazze
wzrostem ilości dostępnychwpostaci cyfrowej badańpa-
cjentówgenerowanychprzez systemybadawcze, pojawił
się problem kompatybilności odczytywanych w różnych
miejscach wyników, ich wymiany pomiędzy szpitalami.
Producenci urządzeń nie zawsze umożliwiali zapis ba-
dania zgodny z przyjętymi standardami. Z tego powodu
w roku 1983 dwie znaczące organizacje: ACR (
American
College of Radiology
) i NEMA (
National Electrical Manufac-
turers Association
) opracowały zarys standardu o nazwie
ARC-NEMA. W 1993 roku została przygotowana już trze-
cia wersja tego standardu, znacznie bardziej rozbudowa-
na i uzupełniona o nowe aspekty. Zmieniono wówczas
nazwę standardu na
Digital Imaging and Communications
in Medicine
– DICOM. Ostatnią oficjalną wersją tego stan-
dardujestDICOM3.0part14.W2013rokujestplanowana
konferencja stanowiącanowewpisydostandardu.
Standardy
Obecnie DICOM jest podstawowym standardem uży-
wanym do wymiany multimedialnych danych medycz-
nych. DICOM umożliwia przetwarzanie, składowanie
i transmisjemedycznych danych obrazowych. Standard
precyzyjnie określa poziom zgodności klas IOD, wy-
szczególnia, jakie informacje muszą być zawarte w kon-
kretnych przypadkach i według jakiego algorytmu ma
przebiegać proceswyświetlania danych pacjenta.
DICOM stosowany jest przede wszystkim dla ob-
razów diagnostycznych w medycynie. Znajduje za-
stosowanie głównie w przetwarzaniu obrazów (TK/
CT), rezonansu magnetycznego (MRI), pozytonowej
tomografii emisyjnej (PET), cyfrowej angiografii sub-
trakcyjnej (DSA), cyfrowej radiografii konwencjonal-
nej (CR), bezpośredniej radiografii cyfrowej (DDR)
oraz we wszystkich wykorzystujących technologie
cyfrowe badań o wysokiej rozdzielczości obrazu.
Jednak pomimo mocno rozbudowanych struktur
standardu, DICOMnie jest w stanie samodzielnie two-
rzyć archiwa danychmedycznych. To zadanie przejęły
odrębne systemy zarządzania oraz przechowywania
danych obrazowych PACS (
Picture Archiving and Com-
munication System
). Dzięki pełnej integracji z normami
DICOM, systemy PACS powinny w pełni realizować
swoje funkcje, pozwalając na pełną integrację z inny-
mi urządzeniami odbierającymi bądź wysyłającymi
dane DICOMw szpitalu czy przychodni.
Celem systemów archiwizacji i transmisji obra-
zów PACS jest obsługa informatyczna procedur
wykonywanych w ramach diagnostyki. Elementa-
mi systemu PACS są systemy obrazowania (stacje
akwizycyjne), monitory, serwery, archiwa – maga-
zyny danych, drukarki klisz, skanery płyt oraz klisz.
Z punktu widzenia zastosowań medycznych, ściśle
określającychużyteczność cyfrowych zdjęć pacjenta, za-
równodaneobrazowe, jak i sekwencjewideopodekom-
presjiwprzeglądarcemusząprzedstawiaćodpowiednią
wartość diagnostyczną. Najpopularniejszym liczącym
się standardem, odpowiadającym za kompresje/dekom-
presje danychmedycznych jest wła-
śnie standard DICOM. Ze względu
na wysokie wymagania lekarzy
podczas oceny wyników w postaci
cyfrowej, standard DICOM uży-
wa głównie bezstratnej metody
kompresji danych. Zaletą są dobrej
jakości obrazy do diagnostyki, na-
tomiastwadąduże rozmiaryplików
zdjęć pacjentów (od 30-400 MB,