Page 4 - IFM_201402 całość 150 dpi
Basic HTML Version
vol. 3 2/2014 Inżynier i Fizyk Medyczny
54
redakcja
\
editorial board
Na skrzydłach biologii i techniki
Redaktor Naczelny
Grzegorz Pawlicki
Prof. dr hab. inż. lek. med.
KOMITET NAUKOWY
/ SCIENTIFIC COMMITTEE
prof. dr hab. inż. lek. med.
Grzegorz Pawlicki
dr hab. inż.
Ewa Zalewska
dr hab. n. med.
Paweł Kukołowicz
dr inż. Dominika
Oborska-Kumaszyńska
RADA NAUKOWA / SCIENTIFIC COUNCIL
dr hab. inż. Maciej Budzanowski, IFJ PAN, Kraków
dr hab. Wojciech Bulski, Centrum Onkologii, Warszawa
dr hab. Arkadiusz Derkacz, UM, Wrocław
dr n. med. Wojciech Glinkowski, PTT, Warszawa
prof. Natalia Golnik, PW, Warszawa
mgr Agnieszka Janaszczyk, UM, Poznań
mgr Monika Jędrzejewska, PTIK Poznań
dr inż. Jolanta Karpowicz, CIOP-PIB, Warszawa
dr inż. Renata Kopeć, IFJ PAN, Kraków
prof. Danuta Koradecka, CIOP-PIB, Warszawa
dr inż. Ryszard Kowski, PTIK, Łódź
prof. Leszek Królicki, UM, Warszawa
dr hab. n. med. Paweł Kukołowicz, PTFM Warszawa
prof. Roman Maniewski, IBIB PAN, Warszawa
prof. dr hab. Rafał Matkowski, UM, Wrocław
prof. dr hab. Andrzej Nowicki, IPPT, PAN
dr inż. Dominika Oborska-Kumaszyńska, NCHospital,
Wolverhampton Royal Hospitals, UK
prof. Tadeusz Pałko, PW, Warszawa
mgr Maria Paroń, NWSM Wrocław
prof. Grzegorz Pawlicki, PW, Warszawa
mgr Elżbieta Pater, DCOWrocław
Czesław Pływacz, PSTE, Piekary Śląskie
prof. Halina Podbielska, PWR Wrocław
prof. Marek Sąsiadek, UM, Wrocław
prof. zw. dr hab. inż. Ryszard Tadeusiewicz, AGH Kraków
prof. Andrzej Urbanik, CM UJ, Kraków
prof. dr hab. med. Jerzy Walecki, CMKP Warszawa
dr hab. inż. Ewa Zalewska, IBIB PAN, Warszawa
PATRONAT / PATRONATE
Komitet Fizyki Medycznej, Radiobiologii
i Diagnostyki Obrazowej
Niepubliczna Wyższa Szkoła
Medyczna z siedzibą we Wrocławiu
REDAKCJA
/ EDITORIAL BOARD
Redaktor Naczelny
/ Editor-in-Chief
prof. dr hab. inż. lek. med.
Grzegorz Pawlicki
Z-ca Redaktora Naczelnego
/ Editor
dr hab. inż. Ewa Zalewska
Z-ca Redaktora Naczelnego
/ Editor
mgr inż. Jacek Lewandowski
Redaktor techniczny
/ Managing Editor
mgr inż. Katarzyna Wilczyńska
ADRES REDAKCJI
INDYGO Zahir Media
ul. Kamienna 105 lok. 9,
50-547 Wrocław
tel./fax + 48 71 796 41 59
e-mail:
PRENUMERATA
/ SUBSCRIPTION
Janusz Bona
Cena jednego egzemplarza
–
15,50 zł
Prenumerata roczna –
90 zł
WYDAWNICTWO
/ PUBLISHING HOUSE
INDYGO Zahir Media
Dyrektor Wydawnictwa
Katarzyna Wilczyńska
Dyrektor Marketingu
Jacek Lewandowski
Sekretarz Redakcji
Janusz Bona
DTP
Tomasz Brończyk
stopka redakcyjna
P
ostęp w rozwoju ochrony zdrowia w dużej
mierze nastąpił dzięki rozwojowi techniki me-
dycznej. Czym byłaby dziś medycyna bez ultraso-
nografii, tomografii komputerowej (rentgenow-
skiej – TK, rezonansu magnetycznego – RMI, emisji
pozytonowej – PET, optycznej – OCT), celowanej
radioterapii (np.
Cyber Knife
), urządzeń do małoin-
wazyjnej chirurgii (endoskopowej) i w konsekwen-
cji – robotów medycznych, a także nowych mate-
riałów biozgodnych, niewykazujących czynnego
działania farmakologicznego (naturalnych i sztucz-
nych), umożliwiających budowę endoprotez narzą-
dów wewnętrznych (serce, stawy, naczynia, kości).
Cieszy mnie, że znaczna część lekarzy jest o tym
przekonana. Nie tylko postępy w biologii zrewolu-
cjonizowały medycynę.
Dał temu wyraz prof. Andrzej Trzebski, wielo-
letni przewodniczący Wydziału Nauk Medycznych
PAN, mój zwierzchnik, kiedy byłem przewodniczą-
cym (przez kilka kadencji; dziś przewodniczącym
honorowym) Komitetu Fizyki Medycznej Radiobio-
logii i Diagnostyki Obrazowej, a wiele lat wcześniej
mój wspaniały nauczyciel medycyny. Powiedział
kiedyś pięknie: „Współczesna medycyna wznosi
się na nieosiągalne wcześniej wyżyny na dwóch
skrzydłach, jednym z nich jest biologia, ale drugim
niewątpliwie jest technika”.
Nie słyszałem tego osobiście, ale miałem oka-
zję przeczytać te słowa przytoczone we wstępie
do książki
Robotyka Urologiczna
prof. Zygmunta
Dobrowolskiego
(wybitnego
lekarza-urologa
z Collegium Medicum Uniwersytetu Jagielloń-
skiego) i prof. Ryszarda Tadeusiewicza (wybitnego
inżyniera-automatyka z Akademii Hutniczo-Górni-
czej jednego z pionierów inżynierii biomedycznej
w Polsce).
Byłem na promocji tej pięknie wydanej książki
prezentowanej w auli Polskiej Akademii Umiejęt-
ności (PAU) w Krakowie (5.03.2014). Promocja mia-
ła niecodzienny charakter. Odbywała się w ramach
wspólnego interdyscyplinarnego posiedzenia na-
ukowego PAU i PAN, któremu przewodniczył prof.
Franciszek Ziejka (były rektor UJ).
Tak więc od kilku lat mamy w Polsce pierwszy
robot medyczny da Vinci (2010) w Wojewódzkim
Szpitalu Specjalistycznym we Wrocławiu dzięki
wytrwałym staraniom prof. Wojciecha Witkiewicza
dyrektora tego szpitala i pierwszą w Polsce książkę
(2014) na temat wykorzystania tego robota w ope-
racjach urologicznych. Skromna rzeczywistość. Au-
torzy piszą we wstępie, że „chcieliby, aby ta książka
nie była traktowana jako
science fiction
w polskich
warunkach, ale aby spowodowała zdrowy odruch
u decydentów, w efekcie którego powstaną 2 albo
3 centra robotyczne w kraju…”, aby urolodzy do-
skonalili umiejętności dla dobra pacjentów. A może
by tak utworzyć więcej podobnych centrów także
dla chirurgów innych specjalności?
Amerykanie, twórcy robota da Vinci, sprzedali
w 2011 roku w USA ponad 2000 robotów, w Euro-
pie ponad 300 (w tym we Włoszech, Niemczech
i Francji po ok. 50, Hiszpanii ok. 25, a nawet w Cze-
chach i w Rumunii po ok. 10).
Zaletami robota są głównie: mała urazowość
podczas operacji, szybkie gojenie się ran poope-
racyjnych, a co za tym idzie, krótsza hospitalizacja,
mniejsze zapotrzebowanie na krew do transfuzji
i mniejsza ilość użytych leków. Dla lekarza lep-
szy obraz pola operacyjnego (3D i powiększenie
10 razy) oraz redukcja drżenia ręki chirurga.
Wada jest jedna, ale waży widać więcej, koszt
zakupu (ok. 6 mln zł) i serwisu (kilkaset tysięcy
rocznie).
To zapewne sprawia, że posiadanie takiego
wspaniałego narzędzia chirurgicznego stanowi
w naszych warunkach rodzaj
science fiction
,
czego
obawiają się autorzy wspominanej książki.
Jeśli chodzi o robota, to jest w tym „coś na rze-
czy”. W istocie termin „robot”, nawiązujący do cięż-
kiej pańszczyźnianej pracy, został wprowadzony
do sztuki dramatycznej pt.
RUR
(
Rossum Universal
Robots
), napisanej w formule
science fiction
, przez
Karela Capka, czeskiego pisarza (w 1920 roku).
Jest jednak rzeczywista nadzieja na zakupy
w Polsce. W marcu 2014 roku odbyło się kilka pre-
zentacji robota da Vinci w Warszawie w Wojsko-
wym Instytucie Medycznym i w Centrum Onkologii
oraz w Gdańsku i w Kielcach. Wydaje się, że „zdro-
wy odruch u decydentów”, jak oczekują autorzy
książki, nastąpił.
