Page 14 - IFM_201304_vB 150 dpi
Basic HTML Version
vol. 2 4/2013 Inżynier i Fizyk Medyczny
artykuł naukowy
\
scientific paper
174
kardiologia
\
cardiology
najczęściej przeprowadza się techniką bramkowania, dla
danych faz skurczu serca, co umożliwia ocenę kurczliwości
mięśnia sercowego, a także ocenę perfuzji serca w danych
fazach jego skurczu.
Fot. 6
Przykładowy tomograf SPECT [10]
•
Pozytonowa tomografia emisyjna PET (
Positon Emission To-
mography
) jest rozwinięciem scyntygrafii radioizotopowej,
w których zastosowane jest podawanie dożylne farmaceu-
tyku emitującego pozytony. Stosowane farmaceutyki (110,
13N, 150, 18F) są krótkożyciowe (czas połowicznego roz-
kładu jest rzędu kilku minut) i ulegają rozpadowi, w wyniku
którego następuje emisja pozytonu oraz neutrina. Następ-
nie pozyton, zderzając się z elektronem, ulega anihilacji,
przemieniając masę pary pozyton – elektron w dwa kwan-
ty promieniowania, każdy o energii 511 keV, o przeciwnych
kierunkach. Do detekcji tego promieniowania stosuje się
detektory scyntylacyjne umieszczone na pierścieniu oraz
odpowiednie elektroniczne bramkowane układy koincyden-
cyjne. Obraz przekroju jest rekonstruowany z wielu projekcji
przy różnych kątach ustawienia pierścienia detektorów.
W badaniach serca PET jest wykorzystywany przede wszyst-
kim do oceny perfuzji krwi w mięśniu sercowym, rozległości
zawału lub niedokrwienia oraz do analizy procesów meta-
bolicznych glukozy i kwasów tłuszczowych.
•
Tomografie multimodalne – zwane hybrydowymi – polega-
ją na łączeniu dwóch lub więcej technik tomograficznych
w jednym urządzeniu. Najczęściej łączy się dwie techniki,
z których jedna pozwala oceniać procesy czynnościowe
(SPECT lub PET), a druga anatomię struktur tkankowych
(CT lub MRI). Obecnie najczęściej stosowane tomografie hy-
brydowe to SPECT_CT, PET-CT, PET-MRI.
Podsumowanie
Podstawowymi i powszechnie stosowanymi instrumentalnymi
metodami diagnostycznymi służącymi do wykrywania arytmii
i choroby niedokrwiennej serca są badania EKG i USG, zwłasz-
cza połączone z testami obciążeniowymi (wysiłek i prowokacja
farmakologiczna np. z dobutaminą, elektrostymulacja serca).
Złotym standardem do wykrywania choroby niedokrwiennej
serca jest koronarografia rentgenowska. Do diagnostyki cho-
roby nadciśnieniowej wystarcza wielokrotny okresowy pomiar
ciśnienia skurczowego i rozkurczowego krwi jedną z wcześniej
wymienionych metod.
Podsumowując, należy podkreślić, że w ostatnich latach
najbardziej rozwijane są metody i techniki obrazowania serca
i naczyń służące do kompleksowej diagnostyki kardiologicznej.
Badania z zastosowaniem tych metod obejmują zarówno analizę
czynności serca w formie oceny perfuzji mięśnia serca, zwłaszcza
za pomocą scyntygraficznych technik radioizotopowych (SPECT,
PET), jak i ocenę nieprawidłowości anatomiczno-strukturalnych,
zwłaszcza za pomocą technik XCT i MRI. Dlatego powstały
hybrydowe tomografy komputerowe łączące różne techniki
w celu uzyskania bardziej kompleksowej informacji o czynności
i strukturze serca.
Zarówno osiągnięty, jak i przewidywany rozwój technik dia-
gnostycznych jest ściśle związany z rozwojem metod przetwa-
rzania i analizy znanych i nowych poszukiwanych sygnałów
diagnostycznych. Dalszy postęp w tym zakresie w dużej mierze
zależy od wzajemnej efektywnej współpracy lekarzy oraz fizy-
ków i inżynierów medycznych.
Literatura
1.
I. Kowalik:
Ocena wartości predyktywnej wybranych metod oraz
wskaźników badań stosowanych w nieinwazyjnej diagnostyce cho-
roby wieńcowej
, Rozprawa doktorska, Politechnika Warszaw-
ska, Wydział Mechatroniki, Warszawa 2008.
2.
Z. Sadowski, A. Budaj, M. Dłużniewski, A. Dyduszyński, A. Dziat-
kowiak, S. Pasyk, W. Rużyłło, W. Tracz, J. Wodniecki:
Choroba
niedokrwienna serca – Standardy PTK
, Kardiologia Polska, 46(1),
1997, 5-18.
3.
G. Pawlicki, T. Pałko, N. Golnik, B. Gwiazdowska. L. Królicki:
Bio-
cybernetyka i Inżynieria Biomedyczna 2000
, [w:] M. Nałęcz (Red.):
Fizyka Medyczna
, tom 9, Akademicka Oficyna Wydawnicza Exit,
Warszawa 2002.
4.
T. Pałko:
Wpływ metrologii na rozwój inżynierii biomedycznej i po-
stęp w medycynie
, [w:]:
Metrologia dziś i jutro
, OW P. Wrocław,
Wrocław 2010, 11-22.
5.
L. Chmielewski, J.L. Kulikowski, A. Nowakowski:
Biocybernetyka
i Inżynieria Biomedyczna 2000
, [w:] M. Nałęcz (Red.):
Obrazowa-
nie biomedyczne
, tom, Akademicka Oficyna Wydawnicza Exit,
Warszawa 2003.
6.
M. Mateńko:
Przegląd i analiza metod obrazowych w diagnosty-
ce serca
, Praca przejściowa. Politechnika Warszawska, Wydział
Mechatroniki, Warszawa 2012/2013.
7.
T. Pałko:
Technika a postęp w medycynie
, Przyszłość Świat Euro-
pa Polska, 2, 2009, 25-39.
8.
9.
10.
