vol. 4 5/2015 Inżynier i Fizyk Medyczny
268
diagnostyka obrazowa
\
medical diagnosis
artykuł
\
article
Rys. 1
Skuteczność Wirtualnej kratki
(a) Z użyciem kratki
przeciwrozproszeniowej z przesunięciem
(b) ) Bez kratki przeciwrozproszeniowej
(c) z użyciem Technologii Wirtualnej Kratki
rozproszenia promieni rentgenowskich (Rys. 1b). Wirtualna krat-
ka jest technologią przetwarzania obrazów, która konwertuje złe
jakościowo zdjęcie spowodowane rozproszeniem promieni rent-
genowskich (Rys. 1b) do zdjęć znacznie lepszej jakości (Rys. 1c),
poprzez redukcję efektu wywołanego przez rozproszone promie-
nie rentgenowskie.
Technologia Wirtualnej kratki
Charakterystyka promieniowania rozproszonego
Jak przedstawiono na rysunku 2, promienie Xmogą być podzielone
na dwa rodzaje: promieniowanie główne, które przechodzi prosto
przez pacjenta i przedstawia się jako absorpcja promieniowania
rentgenowskiego zgodnie z anatomiczną budową pacjenta, oraz
promieniowanie rozproszone, które zmienia swój kierunekpodczas
przechodzenia przez ciało pacjenta. Promieniowanie rozproszone
posiada zmienne cechy w zależności od szerokiej gamy czynników,
wliczając w to energię (jakość promieniowania), gęstość badanego
obiektu oraz jego rodzaj (kość, mięśnie i/lub tkanka tłuszczowa).
Jeżeli rodzaj prześwietlanego obiektu oraz obszar naświetlania
są takie same, to ilość rozproszonego promieniowania będzie się
zmieniać w zależności od gęstości danego obiektu oraz energii
napromieniowania (jakość promieniowania). Na rysunku 3 przed-
stawiono stosunek promieniowania głównego do rozproszonego
(STPR). Jest to stosunek promieniowania rozproszonego do pro-
mieniowania głównego po przejściu przez badany obiekt, gdzie
rozmiar obszaru naświetlania jest identyczny z rozmiarem detek-
tora rentgenowskiego. STPR wzrasta, a jakość zdjęcia ulega po-
gorszeniu w miarę wzrostu grubości badanego obiektu, ponieważ
wzrasta ilość promieniowania rozproszonego, które nie wpływa na
ukazanie struktury anatomicznej badanego obiektu.
Technologia Wirtualnej kratki
Technologia Wirtualnej kratki opiera się na technice „poprawy
kontrastu” oraz „poprawy ziarnistości”, które korygują obniżo-
ny kontrast i podwyższoną ziarnistość zdjęć będące wynikiem
działania promieniowania rozproszonego (Rys 4.) Na rysunku
4 wyjaśniono połączone działanie technik: obróbki szacowania
promieniowania rozproszonego oraz obliczania efektu kratki
przeciwrozproszeniowej w celu poprawy kontrastu oraz jak
technika redukcji szumów wpływa na ziarnistość zdjęcia.
Technika szacowania promieniowania rozproszonego
Efekty oddziaływania rozproszonego promieniowania zmieniają
się w zależności od gęstości badanego obiektu, można jednak
Lampa RTG
Obiekt
FPD
Promieniowanie główne Promieniowanie rozproszone
Rys. 2
Promieniowanie główne i rozproszone
Rys. 3
STPR a gęstość obiektu
Grubość obiektu [cm]
Stosunek promieniowania głównego do rozproszonego
Dawka na czujniku: 2mR
(Dawka promieniowania dostosowana do każdej gęstości)
