vol. 4 1/2015 Inżynier i Fizyk Medyczny
38
artykuł
\
article
radioterapia
\
radiotherapy
utworzony w aplikacji PROSOMA dla warstwy o współrzędnej
Z = 0), można potwierdzić, że dane dotyczące zdefiniowanych
koordynat dla sytemu TK oraz dla aplikacji transferującej dane
do TPS są zgodne (wartości i ich zgodność). Należy także po-
twierdzić pomiarowo odległości między obiektami testowymi
i czy dalej pozostają one w granicach tolerancji 1 mm do warto-
ści odniesienia.
Ostatnim testem jest sprawdzenie zgodności transferu pa-
rametrów dozymetryczno-sensytometrycznych oraz czy tran-
skrypcja tych parametrów jest po transferze zachowana. W tym
celu zostają wyznaczone dla tej samej warstwy, jak w przypad-
ku systemu TK, ROIs dla obiektów testowych (9 mm średnicy)
reprezentujących materiały o różnych gęstościach (moduł
CTP404) (Fot. 11) oraz dla modułu CTP486 w centrum obrazu.
systemu tomograficznego wynosi „-1024”, system planowania
leczenia przypisuje tej wartości cyfrę 0, więc różnica jest „-24”.
Nie świadczy to o złym transferze danych, wynika to natomiast
ze stosowanego algorytmu transkrypcji w TPS. Weryfikowana
jest również zgodność transmisji szumu sygnałów (SD) w zazna-
czonych ROIs. Przyjęta tolerancja dla tego parametru wynosi 1.
Najczęściej większe odstępstwa wynikają z nieprecyzyjnego
wrysowania konturów dla obiektów testowych (w ich wnętrzu).
To porównanie zarówno wskazuje na poprawność transferu sy-
gnału, ale także jego szumu.
Ponadto w ROIs odczytywane są gęstości masowe mate-
riałów, które w zestawie z odczytanymi liczbami tomograficz-
nymi, pozwalają wykreślić zależność funkcyjną między tymi
parametrami.
W systemie planowania leczenia jest zaimplementowana ta-
bela konwersji liczb tomograficznych na gęstości masowe ma-
teriałów/tkanek. Została ona wyznaczona empirycznie podczas
pomiarów bazowych i tak dla wartości liczb tomograficznych
skorygowanych o wartość +1000: 0; 907; 1018; 1137; 2016; 3770;
8445 przypisuje odpowiednio gęstości masowe: 0; 0,920; 1,000;
1,180; 2,160; 4,000; 9,000. Wyznaczona linia trendu wskazuje na
zależność liniową y = 0,0011x-0,0346 (Fot. 13). Taka sama opera-
cja zostaje wykonana dla danych pomiarowych – na tym samym
układzie współrzędnych są zaznaczone punkty o współrzędnych
(liczba tomograficzna, względna gęstość materiału), które repre-
zentują aktualne dane pomiarowe. Wyznaczona linia trendu jest
porównywana w swojej zależności w stosunku do odniesienia.
Uzyskany współczynnik korelacji ma być nie gorszy niż 0,9999.
Fot. 10
. Okno transferu danych obrazowych z tabelą konwersji liczb tomograficz-
nych do gęstości względnej (tabela zostaje przypisana do obiektu)
Fot. 11
. Okno TPS z obrazem segmentu CTP404 fantomu Catphan600 z zaznaczo-
nymi ROIs
Dla ROIs jest obliczana statystyka sygnałów – „Min, Max,
Mean” wartości liczb tomograficznych, skorygowanych o war-
tość +1000 oraz SD dla sygnałów wewnątrz ROIs (Fot. 12).
W przypadku TPS Pinnacle do zmierzonych wartości liczb to-
mograficznych dodawana jest wartość 1000. Jednocześnie
wszystkie wartości liczb tomograficznych, które przy akwizycji
uzyskały wartości poniżej -1000 (np. -1024 dla powietrza) w sys-
temie planowania leczenia mają przypisaną wartość 0. Powyższa
korekcja ma na celu przesunięcie skali dla liczb tomograficznych,
tak aby były one wyrażane tylko w wartościach dodatnich. Z po-
wyższego wynika, że dla obszarów/przestrzeni, którym system
tomograficzny przypisał wartości poniżej -1000, wynik porówna-
nia zgodności transferu danych może być poza granicami przyję-
tej tolerancji, czyli +/- 4HU. Na przykład: wartość odczytana dla
Rzeczywiste pomiary oraz wyznaczona dla nich zależność
funkcyjna pozwalają na obliczenie gęstości masowych dla liczb
tomograficznych z tabeli odniesienia. Liczby tomograficzne,
pochodzące z pomiarów, reprezentują materiały znajdujące
się w fantomie Catphan 600 i nie są one tymi samymi, które zo-
stały wyznaczone dla danych bazowych. W związku z tym, aby
zweryfikować zgodność transmisji oraz konwersji parametrów,
gęstości masowe zostają obliczone dla bazowych liczb tomogra-
ficznych przy użyciu wyznaczonej z pomiarów (na dzień testów)
zależności funkcyjnej (Fot. 13). Na zgodność wartości obliczo-
nych i bazowych przyjęto tolerancje z publikacji ESTRO [7].
Fot. 12
. Tabela statystyki obliczonej dla ROIs, zawierająca „Min, Max, Mean” war-
tość jednostek tomograficznych skorygowanych o wartość +1000 oraz SD dla sygna-
łów wewnątrz ROIs
