Page 4 - IFM_201303_vB calosc 150 dpi
Basic HTML Version
vol. 2 3/2013 Inżynier i Fizyk Medyczny
116
redakcja
\
editorial board
2013 Rokiem
Jana Czochralskiego
Redaktor Naczelny
Grzegorz Pawlicki
Prof. dr hab. inż. lek. med.
P
od koniec 2012 roku Sejm Rzeczypospolitej Pol-
skiej ogłosił rok 2013 Rokiem Jana Czochralskie-
go. Z tym nazwiskiem spotkałem się po raz pierwszy
w 1993 roku. Profesor Marek Dietrych – ówczesny
rektor Politechniki Warszawskiej – ponowił wniosek
(złożony wcześniej przez profesora M. Grabskiego,
dyrektora Instytutu inżynierii materiałowej), aby
Senat przywrócił wszelkie prawa przysługujące pro-
fesorowi Janowi Czochralskiemu, których w 1945
roku w niejasnych okolicznościach został niesłusznie
pozbawiony.
Kim był Jan Czochralski, że zasłużył na tak wiel-
kie wyróżnienie?
Podczas rutynowych prac w laboratorium meta-
lurgicznym, jako asystent profesora von Moellen-
dorfa,dokonałzpozoruniewielkiegoodkrycia,które
z czasem okazało się niezwykle ważnym (fundamen-
talnym) dla rozwoju technologii elektronicznej. Jan
Czochralski został „Ojcem elektroniki krzemowej”.
Zapoczątkował masową produkcję podzespołów
półprzewodnikowych początkowo na bazie germa-
nu (diody, tranzystory), następnie krzemu (obwody
scalone, mikroprocesory, czujniki oraz przetworniki
sygnałów i inne), które w dobie elektronizacji stały
się integralną częścią niemal wszystkich urządzeń
stosowanych w przemyśle, badaniach naukowych
i w życiu codziennym, a zwłaszcza w ochronie zdro-
wia przez zastosowanie nowoczesnych technologii
medycznych. My, fizycy i inżynierowie medyczni, je-
steśmy beneficjentami jego odkrycia.
W 1916 roku Jan Czochralski dokonał nieoczeki-
wanego odkrycia – zjawiska wzrostu monokryszta-
łu metalu (cyny). Kiedy po serii doświadczeń z płyn-
ną cyną miał napisać notatkę z badań, zamiast
zamoczyć stalówkę pióra w atramencie, przez
pomyłkę zanurzył ją w stojącym obok niewielkim
tyglu z roztopioną cyną. Skonfundowany zaczął po-
woli ją wyciągać. Zauważył, że za piórkiem ciągnie
się rodzaj drucika w postaci długiej cienkiej meta-
licznej nici. Okazało się, że ma on strukturę mono-
krystaliczną. Natychmiast podjął szczegółowe ba-
dania nad zjawiskiem niezwykłej krystalizacji. Gdy
metale stygły, jednocześnie przyjmowały struktu-
rę polikrystaliczną. Było to nadzwyczajne zjawisko.
Odkrył sposób otrzymywania metali o strukturze
monokrystalicznej. Od tamtego czasu technolo-
gię otrzymywania monokryształów zastosowano
do innych metali, a nawet innych substancji. Oko-
ło 1950 roku opracowano udoskonaloną metodę
Czochralskiego, dzięki której otrzymano pierwszy
monokryształ germanu, a następnie na początku
1970 roku rozpoczęto produkcję na wielką skalę
monokryształów krzemu o dużych rozmiarach.
Więcej informacji na temat kariery zawodowej
profesora Jana Czochralskiego oraz jego życia
przeczytają Państwo już na łamach wrześniowego
numeru 4/2013 „Inżyniera i Fizyka Medycznego”,
w nowym dziale
Ważne osobistości inżynierii i fizyki
medycznej
.
KOMITET NAUKOWY
/ SCIENTIFIC COMMITTEE
RADA NAUKOWA / SCIENTIFIC COUNCIL
REDAKCJA
/ EDITORIAL BOARD
ADRES REDAKCJI
INDYGO Zahir Media
ul. Kamienna 105 lok. 9,
50-547 Wrocław
tel./fax + 48 71 796 41 59
e-mail:
PRENUMERATA
/ SUBSCRIPTION
Cena jednego egzemplarza
–
15,50 zł
Prenumerata roczna –
90 zł
WYDAWNICTWO
/ PUBLISHING HOUSE
INDYGO Zahir Media
Dyrektor Wydawnictwa
Katarzyna Wilczyńska
Dyrektor Marketingu
Jacek Lewandowski
DTP
Tomasz Brończyk
prof. dr hab. inż. lek. med.
Grzegorz Pawlicki
dr hab. inż.
Ewa Zalewska
dr hab. n. med.
Paweł Kukołowicz
dr inż. Dominika
Oborska-Kumaszyńska
dr hab. inż. Maciej Budzanowski, IFJ PAN, Kraków
dr n. med. Wojciech Glinkowski, PTT, Warszawa
prof. Natalia Golnik, PW, Warszawa
mgr Agnieszka Janaszczyk, UM, Poznań
dr inż. Jolanta Karpowicz, CIOP-PIB, Warszawa
dr inż. Renata Kopeć, IFJ PAN, Kraków
prof. Danuta Koradecka, CIOP-PIB, Warszawa
dr inż. Ryszard Kowski, PTIK, Łódź
prof. Leszek Królicki, UM, Warszawa
dr hab. n. med. Paweł Kukołowicz, PTFM Warszawa
prof. Roman Maniewski, IBIB PAN, Warszawa
dr inż. Dominika Oborska-Kumaszyńska, NCHospital,
Wolverhampton Royal Hospitals, UK
prof. Tadeusz Pałko, PW, Warszawa
prof. Grzegorz Pawlicki, PW, Warszawa
Czesław Pływacz, PSTE, Oświęcim
prof. Halina Podbielska, PWR Wrocław
prof. Marek Sąsiadek, AM, Wrocław
prof. Andrzej Urbanik, CM UJ, Kraków
dr hab. inż. Ewa Zalewska, IBIB PAN, Warszawa
Redaktor Naczelny
/ Editor-in-Chief
prof. dr hab. inż. lek. med.
Grzegorz Pawlicki
Z-ca Redaktora Naczelnego
/ Editor
dr hab. inż. Ewa Zalewska
Z-ca Redaktora Naczelnego
/ Editor
mgr inż. Jacek Lewandowski
Redaktor Prowadzący
/ Managing Editor
mgr inż. Katarzyna Wilczyńska
stopka redakcyjna
