Page 53 - IFM_201304_vB 150 dpi
Basic HTML Version
artykuł
/
article
Inżynier i Fizyk Medyczny 4/2013 vol. 2
213
kontrola jakości
/
quality control
Kontrola jakości obrazowania
w radiologii – jest poprawa
Elżbieta Pater
Dolnośląskie Centrum Onkologii, Zakład Rentgenodiagnostyki i Ultrasonografii,
Plac Ludwika Hirszfelda 12, 53-413 Wrocław, tel. +48 71 368 95 71, e-mail:
Kontrola jakości w radiologii rozpoczęła się w latach 50. ubiegłego wieku. Wraz z rozwojem technik
diagnostycznych powstał problem regulacji wartości parametrów ekspozycji podczas badania tak,
aby z jednej strony ekspozycja była wystarczająco diagnostyczna, z drugiej bezpieczna dla pacjen-
ta. Te wczesne inicjatywy z zakresu kontroli jakości realizowała stosunkowo niewielka grupa radio-
logów, fizyków i inżynierów pracująca w przemyśle i opiece zdrowotnej w całej Europie i Ameryce
Północnej. Zaczęto zwracać uwagę na właściwą
rozdzielczość systemu i odpowiednią jakość dia-
gnostyczną obrazu. Poświęcono więcej uwagi
naukowym i technicznym aspektom produkcji
obrazu rentgenowskiego. Zainteresowanie skie-
rowano na poziom promieniowania stosowany
w radiologii diagnostycznej i na metody pomia-
rów dozymetrycznych (Osborn i Burrows 1958,
Stuart i Osborn 1959).
Pod koniec 1950 roku w Wielkiej Brytanii Adrian Komitet
zorganizował ankietę w zakresie radiologii medycznej
i stomatologicznej w celu oceny poziomu stosowanej
dawki promieniowania i zalecenia w zakresie jego reduk-
cji. Ustalenia komisji zostały opublikowane w trzech czę-
ściach między 1959 i 1966 (Adrian Komitet 1959, 1960,
1966). W sprawozdaniu zawarto zalecenia dotyczące
zmniejszenia dawek bez utratywartości diagnostycznych.
Pierwsze inicjatywy doprowadziły do trzech spotkań
w Waszyngtonie (1963 rok) i Chicago (w latach 1964
i 1965), które zgromadziły ekspertów zarówno z Europy,
jak i Ameryki Północnej. Umożliwiły one wymianę infor-
macji pomiędzy radiologami, inżynierami i naukowcami.
Ponadto problemami dotyczącymi urządzeń rentge-
nowskich mogli podzielić się także ich producenci i użyt-
kownicy. Jeden z ważnych tematów podjętych na tych
spotkaniach był związany z metodami redukcji dawki dla
pacjenta przez zmiany technologiczne.
Tempo utrzymywało się przez całe lata 70. Jednost-
ki szpitalne kontynuowały opracowywanie, wdrażanie
i doskonalenie metod pomiarowych oraz wydajności
systemów diagnostycznych. Wyniki tego przedsięwzię-
cia zostały przedstawione w Wielkiej Brytanii na dwóch
spotkaniach zorganizowanych przez grupę diagnostycz-
ną Topic Radiologii HPA, która zajmowała się zapewnie-
niem jakości w radiologii (HPA 1977, 1979). Na pierwszym
spotkaniu ustalono potrzebę unormowania protokołów,
metod i procedur pomiarowych do oceny efektywności
systemów radiologicznych.
W 1977 roku AAPM
Diagnostic Radiology Committee
Task Force on Quality Assurance Protocol
przedstawiło
pierwsze opracowanie, w którym zamieściło techniczne
aspekty pomiarów w radiologii ogólnej oraz instrukcje
i metody pomiarowe. Ponadto wyszczególniło mierzone
parametry i przedstawiło tolerancje dla poszczególnych
parametrów.
Spotkanie w Monachium-Neuherberg, zorganizowane
przez Komisję Wspólnot Europejskich w kwietniu 1981
roku, dało początek europejskiego wymiaru zapewnia-
nia jakości w radiologii. Grupa ekspertów europejskich
omówiła możliwości zmniejszenia dawek otrzymywanych
przez pacjenta w trakcie diagnostyki rentgenowskiej
