Inżynier i Fizyk Medyczny 6/2013 vol. 2
radiologia
/
radiology
295
artykuł
/
article
w krajach Unii Europejskiej. Niestety, nadal
nierozwiązanym problemem jest brak możli-
wości korzystania z bezpłatnych badań kobiet
nieubezpieczonych.
Największym problemem polskiego skry-
ningu jest niski poziom objęcia badaniami po-
pulacji docelowej. Pomimo wysyłki imiennych
zaproszeń i innych działań nakierowanych na
zwiększenie rekrutacji [15], objęcie populacji
badaniami mammograficznymi nie osiąga za-
lecanego minimalnego poziomu 70% i obecnie
(stan w dniu 01.12.2013) w zależności od woje-
wództwa wynosi od 38,31% do 52,54% (Rys. 3).
W większości mammograficznych pro-
gramów przesiewowych organizowanych
w Europie odsetek uczestnictwa kobiet
Tabela 1
. Szacunkowe koszty skryningu mammograficznego dla województwa dolnośląskiego, w latach
2010-2012. MZ – Ministerstwo Zdrowia; NFZ – Narodowy Fundusz Zdrowia
PŁATNIK
Rok 2010
Rok 2011
Rok 2012
NFZ – etap podstawowy
8 259 030,00
9 453 150,00
8 574 750,00
NFZ – etap pogłębiony
272 060,00
313 030,00
260 230,00
MZ – koszt WOK (z wysyłką zaproszeń)
1 400 000,00
1 400 000,00
1 400 000,00
MZ – koszt 1/16 COK
187 500,00
187 500,00
187 500,00
Liczba wykrytych nowotworów piersi wbadaniach zdanego roku:
wśród wyników dodatnich
541
504
449
wśród wyników błędnie ujemnych
75
74
27
Suma kosztów / suma nowotworów
16 426 zł
19 643 zł
21 896 zł
Opracował: Dawid Błaszczyk, WOK, DCO (na podstawie: System Informatycznego Monitorowania Profi-
laktyki). Powyższy koszt nie uwzględnia kosztów wykonania dalszych procedur diagnostyczno-terapeu-
tycznych, od biopsji stereotaktycznych po sam proces leczniczy.
Rys. 3
Objęcie populacji Polski badaniami mammograficznymi (stan na październik 2013 na podstawie SIMP)
w pierwszych rundach wynosił ponad 60%, a na-
wet przekraczał 70% [16] czy 80% [17]. W Polsce
średni poziom to tylko 45%. W krajach wysoko
rozwiniętych duża liczba kobiet zgłaszających
się na badania przesiewowe raka piersi była
wynikiem drobiazgowo przygotowanej i pre-
cyzyjnie prowadzonej kampanii informacyjnej,
a także skonsolidowanej polityki postępowania
profilaktycznego w całym systemem ochrony
zdrowia. Dzięki temu informacja o skryningu do-
cierała do docelowej populacji kobiet, które były
efektywnie motywowane do wzięcia udziału
w programie. Wzrost zgłaszalności w Polsce i na
Dolnym Śląsku jest obserwowany, jednak dyna-
mika wzrostu jest nadal niska (Rys. 4).
Według statystyk na badania zgłasza się wię-
cej wykształconych osób. Zależność ta potwier-
dzana jest także w innych krajach, jednak poziom
różnic w zgłaszalności jest tak wielki, że nie może
być wynikiem jedynie różnic w wykształceniu –
lecz zapewne także w jego jakości. Należałoby
zatem zastanowić się nad treściami nauczanymi
na zajęciach z biologii, lekcjach wychowawczych
i wprowadzeniu większej ilości treści prozdro-
wotnych w edukacji szkolnej.
Pomimo niskiej zgłaszalności zaobserwowali-
śmy na Dolnym Śląsku zachęcające wyniki mam-
mograficznych badań przesiewowych w postaci
zwiększenia się odsetka wczesnego raka piersi
(Rys. 5). To z kolei skutkuje lepszymi wynikami
leczenia, większym odsetkiem zabiegów oszczę-
dzających i lepszym poziomem jakości życia cho-
rych po leczeniu. Znacząco rośnie również w gru-
pie kobiet uczestniczących w skrynigu liczba
wykrywanych przedinwazyjnych nowotworów
piersi (Rys. 6).
Rys. 4
Wzrost liczby kobiet (w %) zgłaszających się na mammograficzne badania przesiewowe (według SIMP)
1...,5,6,7,8,9,10,11,12,13,14 16,17,18,19,20,21,22,23,24,25,...48