Streszczenie
Rozwój technik napromieniania pacjentów, tj. IMRT i VMAT, pociągnął za sobą zmianę metodyki weryfikacji planów leczenia. W pomiarze pól o skomplikowanej geometrii zastosowanie ma dozymetria filmowa, która obecnie coraz częściej zastępowana jest dozymetrią z użyciem płaskich i cylindrycznych matryc wielodetektorowych. Sposoby i zasady prowadzenia indywidualnej kontroli jakości leczenia technik dynamicznych zostały opisane w międzynarodowych dokumentach AAPM oraz ESTRO. Celem pracy było wdrożenie systemów pomiarowych do dozymetrycznej weryfikacji dynamicznych planów leczenia realizowanych w technice VMAT, tj. na płaskiej wielodetektorowej matrycy komór jonizacyjnych IBA MatriXX (IBA, Niemcy), cylindrycznym fantomie ArcCheck (Sunnuclear, USA) oraz punktowych pomiarach komorą jonizacyjną typu Farmer (PTW, Niemcy). Wykonano 17 planów leczenia w tym 4 z regionu H&N, 6 z obszaru płuc, 3 z jamy brzusznej, 3 z miednicy oraz 1 plan dla obszaru blizny po mastektomii. Wszystkie plany leczenia optymalizowane były przy pomocy algorytmu Monte Carlo. Dla każdego planu wykonano następnie obliczenia w module QA potrzebne do pomiarów weryfikacyjnych: na matrycy IBA MatriXX w fantomie MultiCube, w fantomie ArcCheck oraz fantomie Virtual Water. Uzyskano bardzo dobrą zgodność rozkładów dawki: z użyciem matrycy IBA MatriXX γ (3%, 3 mm, próg odcięcia dawki 7%) 100,00% punktów spełniło warunek γ<1, dla γ (2%, 2 mm, próg odcięcia dawki 7%) 99,83%. W fantomie ArcCheck γ (3%, 3 mm, próg odcięcia dawki 10%), warunek γ<1 spełniło średnio 98,8% punktów. Pomiary przy pomocy komory jonizacyjnej typu Farmer, umieszczonej w fantomie Virtual Water, były średnio o 2,0% wyższe od wartości dawki podawanych przez SPL Monaco.
Słowa kluczowe: weryfikacja SPL, QA planów leczenia, VMAT
Czytaj całość: Inżynier i Fizyk Medyczny 4(3), 2015
Katarzyna Woźniak
Uniwersytecki Szpital Dziecięcy w Krakowie, ul. Wielicka 265, 30-663 Kraków, tel. +48 12 658 14 08 Medial Physics, ul. Grzegórzecka 104/15, 31-559 Kraków, tel. +48 503 188 550, e-mail: kw@medicalphysics.pl