Page 31 - IFM 2 2013 - calosc - www

Inżynier i Fizyk Medyczny 2/2013 vol. 2
artykuł / article telemedycyna / telemedicine
79
XML (Extensible Markup Language )
XML to rozszerzalny język znaczników, zaprojektowany
przez W3C (World Wide Web Consortium), przeznaczony do
reprezentowania różnych danych w strukturalizowany spo-
sób. Jest to język do tworzenia innych języków, które na-
stępnie służą do budowania dokumentów w Internecie. Są
to tzw. aplikacje XML. Popularną aplikacją jest np. WAP do
wyświetlania internetowej informacji w telefonach komór-
kowych. XML jest jednak przede wszystkim narzędziem do
wymiany informacji pomiędzy maszynami, co w dobie globa-
lizacji ma szczególne znaczenie.
EHR (Electronic Health Record )
EHR to rozwijająca się koncepcja zdefiniowana jako usystematy-
zowany zbiór informacji medycznych dotyczących indywidual-
nego pacjenta. Zapis w formie cyfrowej umożliwia ich udostęp-
nianie w różnych systemach medycznych. Może zawierać pełny
zakres informacji medycznych, takich jak: dane demograficzne,
historia choroby, stosowane leki, alergie, szczepienia, wyniki te-
stów laboratoryjnych i badań obrazowych. Standard definiują-
cy sposób reprezentacji oraz wymiany danych zawartychwEHR
określony został w normach CEN z serii 13606 EHRcom.
Do 2020 roku Komisja Europejska postawiła sobie za cel umoż-
liwienie swoim obywatelom dostęp do osobistych rekordów
medycznych on-line. Wraz z nowo przyjętą Dyrektywą 2011/24/
EU z dnia 9 marca 2011 roku – w sprawie stosowania praw pacjen-
tów w transgranicznej opiece zdrowotnej, której implementacja
do ustawodawstwa krajów członkowskich ma nastąpić do paź-
dzirnika 2013 roku, europejski system elektronicznego rekordu
pacjentamoże zostać wdrożony w niedługim czasie.
W Polsce koncepcja EHR jest realizowana m.in. w ramach
projektu „Elektroniczna Platforma Gromadzenia, Analizy
i Udostępniania zasobów cyfrowych o Zdarzeniach Me-
dycznych” prowadzonego przez CSIOZ (Centrum Systemów
Informacyjnych Ochrony Zdrowia) – w skrócie Projekt P1.
Zaplanowane w ramach Projektu P1 rozwiązania zakładają
gromadzenie, analizowanie i udostępnianie elektronicznej
dokumentacji medycznej pacjentów, elektroniczną obsługę
recept, skierowań oraz udostępnianie danych statystycz-
nych podmiotom zaangażowanym w nadzorowanie sektora
ochrony zdrowia. Zaplanowano również możliwość wymiany
informacji pomiędzy systemami poszczególnych krajów Unii
Europejskiej zgodnie z założeniami polityki UE w zakresie
interoperacyjności. W tym celu Polska bierze udział w pro-
jekcie europejskim epSOS (Smart Open Services for European
Patients). Jest to główny projekt europejski mający na celu
umożliwienie transgranicznej wymiany informacji pomiędzy
krajami Unii w zakresie opieki medycznej.
HL7 (Health Level 7 )
HL7 to norma, która definiuje sposób wymiany danych (in-
formacji tekstowej) w medycznym środowisku informacyj-
nym. Bazuje na 7. warstwie aplikacyjnej modelu OSI (Open
Systems Interconnect) opracowanego przez ISO oraz na stan-
dardzie ASCII. Jest on protokołem komunikacyjnym służą-
cym do wymiany danych medycznych. Główne funkcje sys-
temu obejmują komunikaty dotyczące: dostępu do danych,
pobierania danych, przesyłania danych, sterowania, pobie-
rania wyników i obserwacji klinicznych. Wersja 3.0 systemu
HL7 posiada także komunikaty zorientowane obiektowo.
HL7-CDA v.3 (Clinical Documentation Architecture) jest
standardem z grupy HL7, wykorzystującym XML, specyfi-
kującym kodowanie, semantykę i strukturę wymiany doku-
mentów klinicznych. Standard ten został zaprojektowany
tak, aby był niezależny od sposobu transferu danych oraz
ich archiwizacji. Ułatwia to przechowywanie dokumentacji
medycznej przez okres wymagany prawnie, równocześnie
gwarantując jej czytelność. Dokument może zawierać tekst,
zdjęcia, obiekty multimedialne.
DICOM
(Digital Imaging and Communications in Medicine)
DICOM to standard opracowany w celu umożliwienia wy-
miany informacji pomiędzy systemami medycznej diagno-
styki obrazowej, rozwinięty przez ACR oraz NEMA ( National
Electrical Manufactureres Association). Składa się ze standar-
du dla plików z obrazem oraz standardu protokołu komu-
nikacyjnego. Model realnego świata w standardzie DICOM
składa się z obiektów i mniejszych modułów oraz reprezen-
tujących je atrybutów. Obiektami (Entities) są np.: pacjent,
badanie, urządzenie medyczne, obraz. Definicje obiektów
oraz atrybutów im przypisywanych mają standardową for-
mę zgodną z DICOM IOD ( Information Object Definitions).
W celu uproszczenia zapisu atrybutów dla danego obiektu
zostały one zgrupowane według podobieństwa w tzw. mo-
dułach. Moduły atrybutów są niezależne i mogą być użyte
w innych złożonych obiektach. Lista standardowych atry-
butów zawarta w słowniku danych DICOM obejmuje ponad
2000 pozycji. Każdemu atrybutowi przypisany jest jeden z 27
typów danych. Atrybuty identyfikowane są przy pomocy
etykiety (tagu) składającej się z dwóch liczb, z których pierw-
sza określa grupę (Group), a druga element grupy (Element )
zapisanych w systemie szesnastkowym. Obiekt DICOM jest
zbiorem elementów ułożonych w strumieniu danych według
rosnących wartości etykiet. W celu umożliwienia współpra-
cy ze sobą różnych aplikacji DICOM zdefiniowano tzw. SOP
( Service-Object Pair), czyli pary usługa-obiekt stanowiące
powiązanie obiektu z komendą, którą dany obiekt wykonuje.
Przykładowo, przechowywanie obrazów uzyskanych za po-
mocą tomografu komputerowego CT (Computed Tomogra-
phy) w archiwum PACS ( Picture Archiving and Communication
System) reprezentuje para CT Storage SOP. W tym przypad-
ku obraz z tomografu stanowi obiekt danych (DICOM IOD).
W standardzie DICOM wprowadzono również istotny dla
celów identyfikacji unikalny identyfikator obrazu UID (Uni-
que Identifyer). Każdy producent sprzętu może mieć własne