vol. 6 3/2017 Inżynier i Fizyk Medyczny
190
inżynieria medyczna
\
medical engineering
artykuł naukowy
\
scientific paper
skupiająca i reprezentująca nieliczne wtedy środowisko inży-
nierów pracujących w biologii i medycynie i nieliczne również
narodowe towarzystwa. Aktualnie Federacja skupia ponad 60
towarzystw z różnych krajów, reprezentuje około 140 000 człon-
ków. Razem z międzynarodową organizacją fizyków medycz-
nych IOMP (
International Organization for Medical Physicists
), sto-
warzyszoną od roku 1976, tworzą unię International Union for
Physical and Engineering Sciences in Medicine (IUPESM) [7, 10],
która reprezentuje środowiska obu zawodów inżyniera i fizyka
mających zastosowanie w medycynie.
IFMBE przez kilka początkowych lat wspierała rozwój inży-
nierii biomedycznej przede wszystkim w zakresie badań nauko-
wych. Corocznie organizowane były kongresy naukowe w tej
dziedzinie. Z upływem lat coraz liczniejsza stawała się grupa in-
żynierów medycznych pracujących w placówkach medycznych,
których rola wykraczała poza działalność naukową, a stawała się
bardziej zawodem mającym zastosowanie w opiece medycznej
[1]. Wykonywanie tego zawodu wymaga odpowiednich kom-
petencji, a inżynierowie pracujący w służbie zdrowia odpowia-
dają za bezpośrednie stosowanie aparatury medycznej i innych
środków technicznych w opiece medycznej [6]. Zawód ten został
określony jako „clinical engineering” w 1967 roku przez kardiolo-
ga Cesara Caceresa [2, 8]. Warto podkreślić, że działalność inży-
nierów w środowisku medycznym była inicjowana również przez
lekarzy, którzy widzieli potrzebę wsparcia ze strony inżynierów.
Aktualnie inżynierowie medyczni stanowią ponad połowę człon-
ków IFMBE. Wyodrębnienie specyfiki tej grupy zawodowej kon-
centrującej się na sprawach klinicznych spowodowało utworze-
nie w IFMBE sekcji:
Clinical Engineering Division
. Drugą sekcją jest
HTAD/IFMBE (
Health Technology Assessment Division
).
W 1979 roku powstała grupa robocza Working Group (WG)
pod przewodnictwem profesora Åke Oberg z Linköping Univer-
sity (Sweden), której celem było nawiązanie międzynarodowych
kontaktów w środowisku inżynierów medycznych. W skład gru-
py weszli: Colin Roberts (UK), Werner Irnich (West Germany),
Zoltan Katona (Hungary), Monique Aubry-Frize (Canada). Pierw-
sze spotkanie odbyło się w Marsylii podczas IFMBE Conference
(BIOMED 80).
Na tym spotkaniu zostały zdefiniowane trzy główne zadania
grupy: ustalenie kryteriów uznawania kompetencji zawodowych
inżynierów klinicznych, rozpowszechnianie informacji o dziedzi-
nie inżynierii klinicznej poprzez prezentacje na konferencjach
i publikacje w czasopismach, zorganizowanie międzynarodo-
wego forum do wymiany informacji w tej dziedzinie. W wyniku
realizacji pierwszego zadania powstał dokument:
Mutual Re-
cognition of Qualifications in the field of Clinical Engineering
. Na
konferencji w Marsylii odbyła się pierwsza sesja poświęcona in-
żynierii medycznej, na której referaty wygłosili Oberg, Roberts,
Irnich, and Aubry-Frize. Od tego czasu organizowane były sesje
na kolejnych konferencjach, dając początek międzynarodowym
kontaktom w środowisku.
Dyskusje koncentrowały się na określeniu odrębności zawodu
i standardów kompetencji. Grupa robocza opracowała procedury
certyfikacji/rejestracji (Certification/Registration procedure),
które miały być realizowane przez narodowe towarzystwa nale-
żące do IFMBE. W tym czasie tylko w USA i Kanadzie prowadzona
była certyfikacja inżynierów klinicznych od 1973 roku przez AAMI
(
American Association for Advancement of Medical Instrumentation
).
Dokument został rozesłany do konsultacji do towarzystw na-
leżących do IFMBE i w 1981 roku uzgodniony został dokument
Agreement on Mutual Recognition of Qualifications for Clinical En-
gineers
i podpisany przez 22 towarzystwa stowarzyszone w IFM-
BE (
Affiliated National Societies
). W dokumencie zaproponowano
utworzenie międzynarodowej komisji International Registra-
tion Board (IRB). Grupa robocza realizowała swoje zadania pod-
jęte w roku 1979 w Marsylii do roku 1985. Na kongresie World
Congress (
The XIVth International Conference on Medical and
Biological Engineering and VIIth International Conference on Medi-
cal Physics
) głównym punktem na zgromadzeniu ogólnym było
utworzenie sekcji CED (
Clinical Engineering Division
).
CED stanowi międzynarodowe forum współpracy środowiska
inżynierów medycznych. Celem działań CED jest wspomaganie
rozwoju i promocja zawodu inżyniera medycznego, które przyczy-
niają się do podnoszenia standardów opieki medycznej poprzez
zwiększenie profesjonalnego nadzoru nad wykorzystywaniem
środków technicznych. Najważniejszymi obszarami działań inży-
nierówmedycznych jest zapewnienie bezpieczeństwa stosowania
aparatury medycznej, efektywności jej wykorzystania, zarządza-
nie w zakresie kontroli i serwisowania oraz wdrażania nowych
technologii w placówkach służby zdrowia. IFMBE jest jedyną orga-
nizacją międzynarodową, w ramach której działa sekcja skupiająca
inżynierówmedycznych i działająca na rzecz tej grupy zawodowej.
Wspieranie podnoszenia kwalifikacji oraz standardów kom-
petencji inżynierów medycznych realizowane jest poprzez kilka
projektów mających na celu porównanie programów specjaliza-
cji w różnych krajach, określenie standardów wymagań i certy-
fikacji oraz przygotowanie materiałów szkoleniowych, również
kursów e-learning w zakresie inżynierii klinicznej [3, 4, 5]. Doku-
ment
“Agreement on Mutual Recognition of Qualifications for Clini-
cal Engineers”
jest w dalszym ciągu podstawowym dokumentem.
W 1989 roku przy współudziale i poparciu AAMI oraz CED/
IFMBE powstała w USA, licząca wówczas 200 członków, orga-
nizacja o nazwie ACCE (
American College of Clinical Engineering
),
której głównym celem jest określenie zakresu wymagań, kom-
petencji i obszaru wiedzy, na której oparta jest inżynieria klinicz-
na. Zadaniem tej organizacji, podobnie jak CED/IFMBE, jest pro-
mocja bezpiecznego i efektywnego stosowania nauki i techniki
w opiece nad pacjentem, a także udział w procesie certyfikacji
na terenie USA oraz dbałość o interesy zawodowe, ciągle rozra-
stającego się wielotysięcznego środowiska zawodowego certy-
fikowanych inżynierów klinicznych.
Od roku 2015 CED realizuje program przyznawania nagród
Clinical Engineering Award w trzech kategoriach, które są formą
uhonorowania osób, których działania dały istotny wkład w roz-
wój inżynierii medycznej, a także mają zachęcać do podejmowa-
nia wyzwań:
