Inżynier i Fizyk Medyczny 3/2017 vol. 6
193
radiologia
/
radiology
artykuł naukowy
/
scientific paper
Streszczenie
P
rotonowa spektroskopia rezonansu magne-
tycznego (1H MRS) umożliwia uzyskanie infor-
macji o składzie biochemicznym w wybranych loka-
lizacjach organizmu
in vivo
w sposób bezinwazyjny.
Pozwala na ocenę obecności i stężenia szeregu me-
tabolitów w badanej tkance, m.in. N-acetyloaspara-
ginianu, kreatyny, choliny, glutaminy i glutaminianu,
mio-inozytolu oraz kwasu gamma-aminomasłowe-
go, a także lipidów i mleczanów. Technika 1H MRS
jest obecnie standardowo stosowana szczególnie
w diagnostyce mózgu.
Słowa kluczowe:
protonowa spektroskopia rezo-
nansu magnetycznego, 1HMRS, widmo spektrosko-
powe MR, metabolity, mózg człowieka
Abstract
P
roton magnetic resonance spectroscopy
(1H MRS) provides information on biochemical
composition in selected body locations
in vivo
in
a noninvasive way. It allows the assessment of the
presence and concentration of several metabolites
in the studied tissue, including N-acetylparagi
nate, creatine, choline, glutamine and glutamate,
myo-inositol and gamma-aminobutyric acid as well
as lipids and lactates. 1H MRS technology is current-
ly used as a standard especially in brain diagnostics.
Key words:
Proton magnetic resonance spectros-
copy, 1H MRS, MR spectrum, metabolites, human
brain
Widmo protonowej spektroskopii
rezonansu magnetycznego (1H MRS)
mózgu dorosłego człowieka
Proton magnetic resonance spectroscopy (1H MRS)
of adult human brain
Monika Cichocka, Andrzej Urbanik
Katedra Radiologii Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum, ul. Kopernika 19, 31-501 Kraków, tel.: +48 12 424 77 68, e-mail:
otrzymano / received:
09.03.2017
poprawiono / corrected:
20.04.2017
zaakceptowano / accepted:
22.05.2017
Wprowadzenie
Protonowa spektroskopia rezonansu magnetyczne-
go 1H MRS (
proton magnetic resonance spectroscopy
)
umożliwia uzyskanie informacji o składzie bioche-
micznym w wybranych lokalizacjach organizmu
in
vivo
w sposób bezinwazyjny i bez konieczności poda-
nia środków kontrastujących [1-3]. W wyniku bada-
nia uzyskuje się widma spektroskopowe, w których
można wyróżnić piki reprezentujące poszczególne
metabolity w badanej tkance. Jest to możliwe ze
względu na fakt, że atomy wodoru w różnych sub-
stancjach są otoczone innymi atomami i połączone
są z nimi w specyficznej konfiguracji przestrzen-
nej, co wpływa na ich przesunięcie chemiczne
(
chemical shift
) częstotliwości sygnału [1, 4-7]. Pola
powierzchni pod poszczególnymi pikami (dla kon-
kretnej substancji) odpowiadają stężeniom tych
substancji w badanej tkance. Jakość widma, a więc
i liczba różnych metabolitów widocznych w widmie
1H MRS uzależnione są od parametrów systemu
MR i konkretnej procedury. Szczególne znaczenie
ma natężenie pola systemu MR, ponieważ im wyż-
sze jest natężenie pola, tym wyższej rozdzielczości
spektralnej widma się otrzymuje, a poszczególne
piki są lepiej rozróżnialne [6, 8, 9]. W diagnostyce
194