Inżynier i Fizyk Medyczny 5/2016 vol. 5
237
radiologia
/
radiology
artykuł naukowy
/
scientific paper
Streszczenie
W
prowadzenie: Test geometrii wiązki promieniowania (TGWP)
to podstawowy test aparatu rentgenowskiego do radiografii
ogólnej. Wynikiem testu jest stwierdzenie, czy pole świetlne jest
zgodne z polem wiązki promieniowania. Zapewnienie wyrówna-
nia pomiędzy tymi polami umożliwia technikowi elektroradiologii
wykonanie prawidłowej kolimacji do obszaru diagnostycznego
zainteresowania.
Cel: Celem badania było określenie różnic i trudności w ocenie testu
zgodności pola świetlnego z polem promieniowania w grupie techni-
ków elektroradiologii i studentów kierunku elektroradiologia.
Materiał i metody: Badanie wykonano metodą sondażu diagnostycz-
nego. Wykorzystano technikę ankiety oraz analizy wyników oceny
testu geometrii wiązki pierwotnej przeprowadzonej przez każdego
uczestnika badania. Liczebność badanych w obu grupach – techników
elektroradiologii (TE) oraz studentów kierunku elektroradiologia (SE)
– była identyczna (4 osoby). W grupie TE doświadczenie w wykony-
waniu i interpretacji testów podstawowych wynosiło 7 lat. W grupie
SE były tylko osoby bez doświadczenia. Każdy z uczestników badania
zapoznał się z metodologią oceny TGWP, która została opracowana na
podstawie materiałów szkoleniowych dedykowanych TE. Każdy ba-
dany dokonał analizy 10 radiogramów TGWP wykonanych w technice
analogowej dla aparatu RTGMOBILET HYBRID XP firmy SIEMENS przy
użyciu fantomu ALPHA. Oceniane zdjęcia rentgenowskie są częścią
dokumentacji kontroli jakości Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego
w Białymstoku. Wyniki oceny TGWP każdego uczestnika badania po-
równano z wynikiem fizyka (F), który przeprowadził kontrolę aparatu
oraz porównano wyniki pomiędzy grupą TE i SE. Analiza otrzymanych
wyników została wykonana w programie MS Excel 2007.
Wyniki: W grupie studentów tylko jedna osoba dokonała oceny zbli-
żonej do wyników fizyka. Wśród techników elektroradiologii wszyst-
kie otrzymane wyniki były porównywalne z wartościami odniesienia.
Średnia różnica oceny granicy kolimacji od wartości określonej przez
fizyka jest znacznie niższa w grupie techników niż studentów (3,2
mm vs. 39 mm). Jako podstawową trudność w ocenie TGWP technicy
wskazali „identyfikację granicy kolimacji” i „brak możliwości samo-
dzielnego wykonania radiogramu fantomu”, a studenci – „interpre-
tację zapisów w metodologii”.
Wnioski: Błąd oceny testu jest znacznie wyższy w grupie studentów niż
techników. Przyczyną jest brak wiedzy i umiejętności wykonania testu
wśród osób uczących się zawodu. W programie kształcenia przyszłych
elektroradiologów należy uwzględniać możliwość samodzielnego wy-
konania i interpretacji testówpodstawowych aparatury rentgenowskiej.
Słowa kluczowe:
testy podstawowe, kontrola jakości, technicy
elektroradiologii
Test zgodności pola świetlnego z polem
promieniowania – analiza porównawcza
oceny pomiędzy studentami
a technikami elektroradiologii
Coincidence of the light field with the radiation field –
comparative study between radiographers and students
Ewa Pasieka
1
, Dominika Pazdan
2
, Robert Milewski
3
, Tomasz Latoszek
2
, Magda Chełmińska
2
,
Dominika Bradtke
4
1
Zakład Radiologii, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, ul. M. Skłodowskiej-Curie 24A, 15-276 Białystok, tel. +48 604 175 155, e-mail:
2
Studenckie Koło Naukowe „Radioaktywni”, Zakład Radiologii, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, ul. M. Skłodowskiej-Curie 24A, 15-276 Białystok
3
Zakład Statystyki i Informatyki Medycznej, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, ul. Szpitalna 37, 15-295 Białystok, tel./fax. 85 748 55 82
4
absolwentka, kierunek elektroradiologia, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku
otrzymano / received:
07.09.2016
poprawiono / corrected:
20.10.2016
zaakceptowano / accepted:
28.10.2016
Abstract
I
ntroduction: Coincidence of the light field with the radiation field
is one of constancy tests in radiology – constancy tests for the ro-
utine quality assurance verification of X-ray equipment. The compa-
tibility of light field and X-ray field is important to use collimation
during radiography.
Aim of study: The aim of the study was to determine differences in
evaluation light field/X-ray field alignment test in the group of radio-
graphers and students.
Materials and method: The examination was performed using dia-
gnostic survey. A technique of questionnaire and analysis of the re-
sults of the evaluation of light field/X-ray field alignment test, were
applied. The number of respondents in both groups – radiographers
(RAD) and students (STRAD) – was identical (4 persons). The RAD
group experience in performing constancy tests was 7 years. The
STRAD group was not experienced. Each of the study participants
was familiar with the methodology of test that is based on training
materials for radiographers. 10 test radiograms taken by means of
analogue technique for X-ray machine Mobilet SIEMENS HYBRID XP,
using phantom ALPHA, were analyzed. The results were compared
between two groups. Statistical analyses were performed and de-
picted by MS Excel 2007.
Results: In the group of students, only one person has evaluated
similar results to the results of physicist. Among radiographers all
the results were comparable with the reference values. The mean
difference collimation border assessment of the value determined
by physicist is much lower in the group of radiographers than stu-
dents (3.2 mm vs. 39 mm). The basic difficulty of examination noti-
ced by radiographers were “identification of collimation border”
and “inability to take the X-ray images of phantom independently”,
whereas the students mentioned “problems with interpretation of
results”.
Conclusion: Error of estimate is much higher among students than
radiographers. The reason is the lack of knowledge and skills. The
training program for students should take into account the capacity
to carry out constancy tests.
Key words:
constancy tests, quality control, radiographers
