Inżynier i Fizyk Medyczny 5/2016 vol. 5
239
radiologia
/
radiology
artykuł naukowy
/
scientific paper
„dokonanie identyfikacji granic kolimacji” (3 wskazania). Na-
tomiast w grupie SE – „interpretacja zapisów w metodologii”
(3 wskazania).
Przyjmując wynik oceny testu zgodności wykonany przez fizy-
ka za wartość odniesienia, to technicy elektroradiologii uzyskali
wartości zbliżone do referencyjnej (tabela 2).
Tabela2
.Różnicewmilimetrachocenytestówzgodnościtechnikówelektroradiologii
Zdjęcie
RTG
F* TE1 TE2 TE3 TE4 M
SD
I
13
3
1
3
4 2,75 1,258306
II
19
2
0
3
1 1,5 1,290994
III
14
5
2
2
1 2,5 1,732051
IV
26
6
1
6
2 3,75 2,629956
V
22 10
2
3
2 4,25 3,86221
VI
9
8 11
5
9 8,25 2,5
VII
16
6
4
1
2 3,25 2,217356
VIII
18
1
2
4
3 2,5 1,290994
IX
40
1
2
5
2 2,5 1,732051
X
28
1
2
1
0 1
0,816497
* wartość referencyjna – wynik w milimetrach subiektywnej oceny TGWP aparatu
RTG MOBILETT HYBRID XP Siemens
M – średnia arytmetyczna; SD – odchylenie standardowe
W grupie studentów tylko jedna osoba (SE1) dokonała oceny
zbliżonej do wyników fizyka (tabela 3).
Tabela 3
. Różnice wmilimetrach oceny testów zgodności studentów elektroradiologii
Zdjęcie
RTG
F* SE1 SE2 SE3 SE4 M
SD
I
13
0 37 68 80 46,25 35,76194
II
19
3 29 61 68 40,25 30,08183
III
14 10 32 50 45 34,25 17,85824
IV
26 16 20 51 29 29
15,64182
V
22
2 24 67 57 37,5 29,96109
VI
9
2 39 59 70 42,5 29,89426
VII
16
7 35 71 83 49
34,64102
VIII
18
6 29 48 114 49,25 46,45697
IX
40
0 12 64 80 39
38,97007
X
28
1 22 29 40 23
16,43168
* wartość referencyjna – wynik w milimetrach subiektywnej oceny TGWP aparatu
RTG MOBILETT HYBRID XP Siemens
M – średnia arytmetyczna; SD – odchylenie standardowe
Średnia różnica od wartości referencyjnej jest znacznie niższa
w grupie techników niż studentów. Porównanie średnich obu
grup przedstawiono w tabeli 4.
Tabela 4
. Porównanie różnic oceny testów pomiędzy technikami elektroradiologii
a studentami elektroradiologii
Technicy elektroradiologii
Studenci elektroradiologii
M
SD
M
SD
3,225
2,674548
39
28,49471
M – średnia arytmetyczna; SD – odchylenie standardowe
Dyskusja
Wykonanie testu kontroli parametrów fizycznych urządzenia
radiologicznego musi spełniać warunek rzetelnego przepro-
wadzenia. Różnice w ocenie testu zgodności pola świetlnego
z polem wiązki promieniowania pomiędzy osobami go wyko-
nującymi będą zawsze, gdyż ocena ma charakter subiektywny.
Wszystkie metody interpretacji, które wykorzystują człowieka
jako obserwatora zjawisk, są subiektywne.
International Commis-
sion on Radiation Units and Measurements
zwraca uwagę, że przy-
miotnik „subiektywny” należy wiązać z indywidualnym osądem
osoby dokonującej oceny [9].
Test subiektywnej oceny zawsze związany jest z percepcją
przez daną osobę określonego zjawiska. Na prawidłową ocenę
mogą mieć wpływ np. oświetlenie w pomieszczeniu, ustawienie
poziomu jasności negatoskopu, zanieczyszczenia na powierzch-
ni negatoskopu [10]. Mimo że osoby z grupy TE miały doświad-
czenie w interpretacji testu zgodności, to główną trudnością,
na jaką wskazywali badani, była identyfikacja granicy kolimacji.
Wynik przeprowadzonego przez nas badania wskazuje, iż tech-
nicy elektroradiologii są świadomi ograniczeń związanych z in-
terpretacją subiektywną testu. W badaniu Smith-Levitin i wsp.
udowodniono, że oko ludzkie jest zawodnym narzędziem w oce-
nie różnic kontrastowości obrazu [11]. Prawie wszyscy technicy
wskazali na „brak możliwości samodzielnego wykonania radio-
gramu fantomu ALPHA” jako trudność w interpretacji testu.
Możliwe, że fakt ten należy wiązać z doświadczeniem pracowni-
ków ochrony zdrowia, gdyż rutynowo detekcja, jak i ocena testu
wykonywana jest przez jedną i tę samą osobę.
Poprawność oceny subiektywnej jest bardzo trudno kon-
trolować. Zawsze należy zwrócić uwagę na możliwe błędy.
Przeprowadzone badanie pozwala zrozumieć, że przyczyną po-
pełnianych błędów w grupie studentów jest brak wiedzy i umie-
jętności w zakresie wykonania i interpretacji testu. Tylko jedna
osoba z grupy SE prawidłowo zrozumiała zapisy metodologii,
a jej wyniki nie różnią się zasadniczo od wyników grupy TE. Jako
podstawową trudność studenci wskazali interpretację opisu
analizy i oceny testu, co trzeba łączyć z brakiem doświadczenia.
Należy zwrócić uwagę, że efekty kształcenia kierunku elektro-
radiologia uwzględniają potrzebę edukacji w tym zakresie [12].
Realizacja ćwiczeń, które umożliwiają poznanie i doskonalenie
umiejętności wykonywania testu, jest gwarancją rzetelnego
rezultatu. Według Dobbins koncentracja, na jakie punkty oce-
ny obrazu powinien zwrócić uwagę obserwator, niweluje dużą
zmienność wyników [13].
Tabela 1
. Liczba wskazań trudności oceny testu w obu grupach
Trudność
Liczba wskazań
Razem
TE
SE
Brak możliwości samodzielnego wykonania
radiogramu fantomu ALPHA
3
0
3
Interpretacja zapisów w metodologii
0
4
4
Dokonanie identyfikacji granic kolimacji
3
1
4
Dokonanie identyfikacji osi lampy RTG
0
3
3
Niezrozumiały formularz do prowadzenia
zapisów
0
1
1
Konieczność prowadzenia obliczeń
1
0
1
