Page 17 - IFM_201303_vB calosc 150 dpi
Basic HTML Version
Inżynier i Fizyk Medyczny 3/2013 vol. 2
129
artykuł
/
article
oprogramowanie
/
software
Wprowadzenie
W artykule przedstawiono możliwości zastosowania
programu
ImageJ
do analizy obrazów podczas wy-
konywania testów cyfrowych urządzeń radiologicz-
nych. Odpowiednie narzędzia umożliwiające zazna-
czenie ROI i
odczytanie średniej wartości pikseli są
zazwyczaj dostępne w
stacji akwizycyjnej i mogą być
wykorzystywane przez techników podczas testów
podstawowych [1]. Oprogramowanie nie zawsze jed-
nak umożliwia zaznaczanie ROI o dokładnie znanym,
wybranym przez użytkownika i
powtarzalnym poło-
żeniu i wielkości. Nie zawsze jest też możliwe odczy-
tanie standardowego odchylenia wartości pikseli,
którego znajomość jest niezbędna do przeprowa-
dzenia niektórych testów. Bardziej zaawansowane
metody oceny jakości obrazów, jak np. wyznaczanie
funkcji przenoszenia modulacji MTF (
Modulation
Transfer Function
) wymagają przeprowadzenia obli-
czeń, które wykraczają poza możliwości typowego
oprogramowania stacji akwizycyjnych i
opisowych
[2]. W
przypadku testów specjalistycznych analiza
obrazów z
zastosowaniem oprogramowania będą-
cego częścią urządzenia radiologicznego nie jest
zresztą dopuszczalna z
punktu widzenia wymagań
akredytacyjnych [3]. Rozwiązaniem jest stosowanie
oprogramowania do analizy obrazu zainstalowanego
na własnym komputerze. Może to być oprogramo-
wanie dostarczone przez producenta wyposażenia
do oceny jakości obrazu i dedykowane do analizy ob-
razów konkretnych typów fantomów [4] lub oprogra-
mowanie uniwersalne. Jednym z
bardziej znanych
programów umożliwiających wszechstronną analizę
i
obróbkę obrazów medycznych zapisanych w
for-
macie DICOM (
Digital Imaging and Communications in
Medicine
) jest bezpłatny
ImageJ
[5, 6].
Program
ImageJ
Program
ImageJ
jest stosowany od 1997 roku – daty
udostępnienia jego pierwszej wersji przez Wayne’a
Rasbanda z National Institutes of Health w USA. Pro-
gram zakodowano w
środowisku Java, co pozwala
uruchamiać go na komputerach z
zainstalowanymi
różnymi systemami operacyjnymi (w tym Windows,
Mac OS X i
Linux). Jego bezpośrednim poprzed-
nikiem i
pierwowzorem był działający jedynie na
komputerach Macintosh program
NIH Image
, rozwi-
jany w
latach 1987‑1997 przez tego samego twórcę.
Można więc przyjąć, że program
ImageJ
jest w
jakiejś
formie rozwijany już od ponad 25 lat [7]. Miarą uzna-
nia, jaką cieszy się
ImageJ
jako narzędzie do analizy
różnego rodzaju obrazów medycznych, może być
lista artykułów naukowych zawartych w
bazie Pub-
Med, których tytuł lub streszczenie zawiera słowo
„
ImageJ
”: lista ta zawiera ponad 500 pozycji.
Zarówno sam program, jak i
jego kod źródłowy
są dostępne nieodpłatnie w
Internecie. Program
ImageJ
– program do analizy
obrazów i jego zastosowania
Witold Skrzyński
Zakład Fizyki Medycznej, Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie, ul. Roentgena 5, 02-781 Warszawa,
tel./fax +48 22 644 91 82, e-mail:
W tradycyjnych aparatach rentgenowskich testy dotyczące jakości obrazu i dzia-
łania systemu automatycznej kontroli ekspozycji opierały się na wzrokowej oce-
nie jakości obrazu i pomiarze gęstości optycznej (zaczernienia) błony rentge-
nowskiej za pomocą densytometru. W systemach cyfrowych odpowiednikiem
pomiaru zaczernienia jest analiza wartości pikseli w wybranym obszarze obrazu,
nazywanym obszarem zainteresowania ROI (
Region of Interest
).
