Inżynier i Fizyk Medyczny 6/2014 vol. 3
radiologia
/
radiology
279
artykuł
/
article
zdrowotną stworzył dylemat niemal we wszystkich krajach, wobec
czego w Europie wypracowano bardzo zróżnicowane strategie
dotyczące odnawiania sprzętu radiologicznego, będące konse-
kwencją znacznych różnic pomiędzy systemami opieki zdrowotnej
w poszczególnych krajach, odsetka PKB przeznaczanego na opie-
kę, polityki finansowania stosowanej w różnych krajach, regionach
i instytucjach oraz wielu innych czynników, takich jak racjonalizacja
i optymalizacja wykorzystania dostępu do wyposażenia.
W niektórych krajach (zwłaszcza w tych, w których państwowa
służba zdrowia charakteryzuje się centralizacją i powszechnym
dostępem całej populacji), polityka oszczędnościowa poważnie
ogranicza finanse dostępne na inwestycje. Ponadto, niski lub
zmniejszający się zwrot za badania obrazowe, wynikający z trud-
ności ekonomicznych oraz polityki oszczędnościowej, powodują
wdrożenie dłuższego okresu eksploatacji poszczególnych urzą-
dzeń radiologicznych, gdyż uzyskanie nowego sprzętu staje się
dla poszczególnych oddziałów coraz trudniejsze lub niemożliwe
szczególnie, że wydłużeniu uległ okres zwrotu (spłaty) inwestycji.
Wpływa to znacząco na cały sektor zdrowia, zarówno prywatny,
jak i publiczny, wliczając oddziały akademickie, zwłaszcza w kra-
jach UE lub poza nią, które są lub były poważnie dotknięte kry-
zysem gospodarczym. Fakt eksploatacji starszego sprzętu może
spowodować jednak wzrost kosztów ze względu na opóźnienia
w diagnostyce i leczeniu oraz rosnące koszty konserwacji. Mimo
braku szczegółowych danych, zgodnie z naszą wiedzą, wiele pra-
cowni/zakładów eksploatuje w dużej mierze sprzęt, który należa-
łoby natychmiastowo wymienić [8].
Wytyczne dotyczące
wymiany wyposażenia
Decyzje lokalne
Decyzje lokalne opierają się na kombinacji różnych kryteriów: wie-
ku, awaryjności i dostępności, kosztów operacyjnych, możliwości
naprawy, medycznych korzyści wynikających z zastosowanej
technologii, funkcjonalności w odniesieniu do wymogów klinicz-
nych, jakości obrazu, bezpieczeństwa (promieniowanie), ryzyka
roszczeń, obowiązków prawnych, wydajności urządzenia (ergo-
nomia, przepustowość pacjentów) oraz czynników strategicz-
nych, takich jak atrakcyjność dla pracowników i pacjentów [9, 10].
Eksperci (radiolodzy i inżynierowie biomedyczni) powinni
stosować kontrolę jakości obrazu i zaalarmować, gdy sprzęt nie
gwarantuje już odpowiedniego poziomu technicznego. Jedno-
cześnie użytkownicy powinni prospektywnie zbierać dokładne
dane dotyczące awarii sprzętu (liczby godzin częściowej lub cał-
kowitej awarii) i spróbować oszacować jej konsekwencje (opóź-
nienia umówionych badań, niedostateczne wykorzystanie zaso-
bów ludzkich) [10].
Ogólne działania motywacyjne
Systemy polityki zdrowotnej w niektórych krajach stworzyły róż-
norodne bodźce prowadzące do poprawy jakości sprzętu i jego
Tabela 1
Zestawienie okresów eksploatacji urządzeń do diagnostyki obrazowej
Typ urządzenia (analogowy lub cyfrowy)
Oczekiwana długość eksploatacji woparciu
o częstotliwość wykorzystania urządzenia:
WYSOKA-ŚREDNIA-NISKA
Częstotliwość wykorzystania określana
na podstawie liczby badań/rok
WYSOKA
ŚREDNIA
NISKA
Aparat do radiografii
10-12-14
>20 000 10 000 - 20 000 <10 000
Aparat do radiografii, przewoźny
10-12-14
>6 000
3 000 - 6 000
<3 000
Aparat do fluoroskopii
8-10-12
>4 000
2 000 -4 000
<2 000
Aparat do fluoroskopii z ramieniem C
8-10-12
>4 000
2 000 - 4 000
<2 000
Aparat do fluoroskopii dedykowany do urologii
8-10-12
>1 500
750 - 1 500
<750
Aparat do fluoroskopii z ramieniem C, przewoźny
8-10-12
>2 000
1 000-2 000
<1 000
Angiograf (1- lub 2-płaszczyznowy), także do radiologii
interwencyjnej
8-10-12
>4 000
2 000-4 000
<2 000
Angiograf kardiologiczny (1- lub 2-płaszczyznowy)
8-10-12
>3 000
1 500-3 000
<1 500
Tomograf komputerowy
8-10-12
>15 000 7 500-15 000
<7 500
Aparat MR
8-10-12
>8 000
4 000-8 000
<4 000
Ultrasonograf
7-8-9
>4 000
2 000-4 000
<2 000
Gammakamera/SPECT
8-10-12
>6 000
3 000-6 000
<3 000
SPECT/CT
8-10-12
>4 000
2 000-4 000
<2 000
PET (starsze urządzenia zostaną zastąpione systemami
PET/CT)
8-10-12
>6 000
3 000-6 000
<3 000
PET/CT
8-10-12
>4 000
2 000-4 000
<2 000
Densytometr
8-10-12
>10 000 5 000-10 000
<5 000
Mammograf
8-9-10
>7 000
3 500-7 000
<3 500
Litotrypter
8-10-12
>3 000
2 000-3 000
<2 000
Częstotliwość wykorzystania urządzenia
WYSOKA:
24 h/dobę 5 dni w tygodniu lub 750 8-godzinnych zmian/rok;
ŚREDNIA:
16 h/dobę 5 dni w tygodniu lub 500 8-godzinnych zmian/rok,
NISKA
:
8 h/dobę 5 dni w tygodniu lub 250 8-godzinnych zmian/rok
