vol. 4 5/2015 Inżynier i Fizyk Medyczny
302
ważne osobistości
\
VIPS
artykuł
\
article
sama się dokształcała. Podczas pobytu u ziemiańskiej rodziny na
prowincji eksperymentowała w istniejącym tam laboratorium
cukrowni. Zachowały się dokumenty ze zdawanego egzaminu,
któremu się poddała. Na pytanie, co jest przedmiotem chemii,
dała odpowiedź niezgodną z podręcznikową, ale jakże trafną
i nowoczesną:
Chemia zajmuje się zjawiskami fizycznymi, jakie za-
chodzą w sferze atomów i drobin, a uzewnętrzniają się w masach.
Podczas pracy nauczycielskiej w Warszawie, dzięki swemu kuzy-
nowi – Józefowi Boguskiemu uzyskała dostęp do laboratoriów
Muzeum Przemysłu i Rolnictwa: fizycznego, kierowanego przez
jej kuzyna i chemicznego, kierowanego przez Napoleona Milice-
ra, ucznia Roberta Bunsena. Po latach Maria powie:
Gdyby mnie
w Warszawie dobrze nie nauczyli analizy profesor Napoleon Milicer
i jego asystent doktor Kossakowski, nie wydzieliłabym radu.
Te związki kazały jej natychmiast po przedstawieniu we Fran-
cuskiej Akademii Nauk komunikatu o odkryciu radu przesłać
również notatkę pt.
Poszukiwania nowego metalu w pechblendzie
do warszawskiego naukowego miesięcznika „Światło”, którego
redaktorem był Boguski.
Obszerniejszą pracę pt.
Polon i rad. Odkrycie ich za pomocą
promieni Becquerela
opublikowała w czasopiśmie „Wszechświat”
24 września 1899 roku.
Nie zaniechała kontaktów z rodzinnym krajem także w na-
stępnych latach.
W 1900 roku wysłała na IX Zjazd Lekarzy i Przyrodników Pol-
skich w Krakowie próbki chlorku barytu radononośnego oraz
pracę
O nowych ciałach promieniotwórczych
. Praca została opu-
blikowana w Dzienniku Zjazdu oraz w postaci oddzielnej odbitki.
W 1904 roku w tygodniku „Chemik Polski”, a następnie w po-
staci odrębnej broszury ukazał się polski przekład jej pracy dok-
torskiej
Badanie ciał radioaktywnych
.
W 1910 roku, natychmiast po opublikowaniu jej książki
Traite
de radioactivite
, przesłała egzemplarz w darze Uniwersytetowi
Jagiellońskiemu w Krakowie.
W 1925 roku ukazało się polskie tłumaczenie książeczki pt.
Pierre Curie
w przekładzie siostrzenicy Marii-Hanny Szalay.
W czasie pobytu w Warszawie, w 1925 roku Maria Curie wy-
głosiła dwa referaty: na Uniwersytecie Warszawskim – referat
pt.
Główne
tory współczesnych badań nad promieniotwórczością
oraz w Instytucie Francuskim w Warszawie
Organizacja i działal-
ność Instytutu Radowego w Paryżu
. Oba zostały wydrukowane
w postaci odrębnej broszury w 1926 roku.
Także w 1926 roku w Rocznikach Chemii ukazała się jej praca
Stan obecny chemii polonu
.
Przegląd korespondencji uczonej pozwala stwierdzić, jak
żywe były jej kontakty z wyższymi uczelniami w Polsce i ich
czołowymi przedstawicielami, głównie fizykami i chemikami.
Recenzowała prace przeznaczone do druku, rekomendowała je,
www.naukaipostep.pl/
