Inżynier i Fizyk Medyczny 5/2015 vol. 4
299
radioterapia
/
radiotherapy
artykuł naukowy
/
scientific paper
Tabela 1
Struktura formularza rejestracyjnego zdarzeń niepożądanych system ROSIS
Część dotycząca jednostki
Część dotycząca
zdarzenia niepożądanego
1.Nazwa jednostki i adres
2.Osoba do kontaktu
3.Typ i liczba urządzeń
4.Liczba leczonych pacjentów
na rok
5.Metody QA
6.System rejestracji i weryfikacji
7.Integracja systemu
informatycznego
8.Personel
9.Serwis
1.Rodzaj zdarzenia niepożądanego
2.Kto i jak wykrył zdarzenie
niepożądane
3.Klasyfikacja
4.Kto brał udział w zdarzeniu
niepożądanym
5.Opis, przyczyny, skutki, sugestie
zapobiegawcze
6.Uwagi
Źródło: [30].
Raport ROSIS z 2010 roku przedstawia następujące dane
w zarejestrowanych ośrodkach dotyczące infrastruktury:
•
309 aceleratorów liniowych (średnio 3 na zarejestrowaną
w systemie jednostkę),
•
34 aparaty Cobalt (średnio 0,3 na zarejestrowaną w syste-
mie jednostkę),
•
114 urządzeń do brachyterapii (średnio 1,1 na zarejestrowa-
ną w systemie jednostkę),
•
150 000 nowych pacjentów rocznie [30].
23 ośrodki wyposażone są jedynie w akceleratory liniowe,
podczas gdy 23 mają co najmniej jeden apparat Cobalt, 76 ośrod-
ków posiada co najmniej jedno urządzenie do brachyterapii. Jak
wynika z raportów ROSIS, ze względu na wzrastającą komplek-
sowość leczenia z wykorzystaniem radioterapii 74% ośrodków
stosuje do planowania leczenia skany CT. Większość zarejestro-
wanych jednostek posiada co najmniej podstawowe metody
transferu danych pomiędzy symulatorem, systemem planowa-
nia leczenia i akceleratorem.
Liczba raportów w systemie ROSIS w przedziale czasowym od
stycznia 2003 roku do sierpnia 2008 roku wynosiła 1074, z czego
1049 (97,7%) dotyczy teleradioterapii, 20 (1,9%) brachyterapii
i 5 (0,5%) związanych było z innymi zdarzeniami. Tylko 258 udało
się wykryć przed procesem leczenia pacjentów, 754 w trakcie
leczenia, natomiast 39 po zakończonym leczeniu. Znaczną więk-
szość zdarzeń niepożądanych wykryli elektroradiolodzy/techni-
cy radioterapii (457/43%) (Rys. 11) [30].
Kontrola i zapewnienie jakości pozwoliły na wykrycie 350/33%
zdarzeń niepożądanych, z czego 168 przed rozpoczęciem
leczenia, 151 w trakcie procesu leczenia oraz 16 z jednego ośrod-
ka po zakończonym leczeniu. Na rysunku 12 przedstawiono me-
tody kontroli i zapewnienia jakości, które przyczyniły się do wy-
krycia zdarzenia niepożądanego [30].
Odnotowano dwa raporty z informacją, że podczas zdarzenia
niepożądanego ucierpiał personel, natomiast w 21 raportach
odnotowano więcej niż jednego poszkodowanego pacjenta
[30]. Baza system ROSIS w dalszym ciągu się rozrasta i zyskuje
coraz większe zaufanie co do raportowania zdarzeń niepożąda-
nych w całej Europie i na świecie.
System SAFRON posługuje się bardzo podobnymi narzędzia-
mi do rejestracji zdarzeń niepożądanych o podobnym stopniu
ogólności w porównaniu z systemem lokalnym, jakim jest PRI-
SMA. W odróżnieniu od systemu ROSIS, gdzie najpierw trzeba
zgłosić i zarejestrować ośrodek, system SAFRON nie ma takiego
wymagania i zdarzenie niepożądane może być zgłoszone bezpo-
średnio bez rejestracji jednostki. System SAFRON posługuje się
również elektronicznym formularzem, gdzie wprowadzane są
dane dotyczące infrastruktury ośrodka, w którym wydarzyło się
zdarzenie niepożądane oraz informacje dotyczące samego zda-
rzenia niepożądanego. W literaturze brak jest dokładnych infor-
macji o statystykach dotyczących danych w systemie SAFRON.
Ogólnodostępne, międzynarodowe systemy do rejestracji
zdarzeń niepożądanych spełniają swoją rolę edukacyjną i infor-
macyjną, ale niezwykle ważne jest to, aby rozwijać kulturę bez-
piecznej radioterapii na poziomie krajowym poprzez wdrażanie
obligatoryjnych systemów rejestracji zdarzeń niepożądanych.
Literatura
1.
G. Delaney et al.:
The role of radiotherapy in cancer treatment:
Estimating optimal utilization from a review of evidence-based cli-
nical guidelines
, Cancer, 104, 2005, 1129-1137.
2.
The Swedish Council on Technology Assessment in Health Care
(SBU):
Systematic Overview of Radiotherapy for Cancer including
a Prospective Survey of Radiotherapy Practice in Sweden 2001 –
Summary and Conclusions
, Acta Oncologica, 42, 2003, 357-365.
3.
International Commission on Radiation Units and Measure-
ments (ICRU):
Determination of Absorbed Dose in a Patient Irra-
diated by Beams of X or Gamma Rays in Radiotherapy Procedures
,
ICRU Report 24. Bethesda, MD: ICRU, 1976.
Rys. 11
Kategorie personelu, który wykrył zdarzenie niepożądane
Źródło: [30].
Rys. 12
Metody kontroli i zapewnienia jakości, które przyczyniły się do wykrycia zdarzenia niepożądanego.
Źródło: [30].
