vol. 2 3/2013 Inżynier i Fizyk Medyczny
148
artykuł
\
article
radioterapia
\
radiotherapy
Według obserwacji amerykańskich lekarzy 1 na
1000 osób w wieku 20-29 lat jest byłym pacjen-
tem onkologii dziecięcej. Białaczki pojawiają się
w okresie 5-9 lat po napromieniowaniu, mięsaki
po 10 latach i więcej, a rak piersi lub pęcherza
moczowego nawet po 15 latach. Największe ry-
zyko odnotowuje się u dziewczynek napromie-
niowanych w okolicy śródpiersia z powodu chło-
niaków i ziarnicy. Dlatego niezwykle istotne jest
przygotowanie jak najbardziej oszczędzającego
planu leczenia. U dzieci stosuje się wysokospe-
cjalistyczne techniki: IMRT (
Intensity Modulated
Radiation Therapy
) polegającą na modulacji in-
tensywnością wiązki promieniowania oraz IGRT
(
Image-Guided Radiation Therapy
) bazującą na
wizualizacji narządów wewnętrznych chorego
w trakcie trwania leczenia, w celu uzyskania pre-
cyzyjnej zgodności prowadzonej terapii z pla-
nem leczenia.
Dawki i techniki
Wskazania do napromieniowania i wyborów
dawki zależą głównie od pierwotnej lokalizacji
i wielkości guza oraz wieku chorego. Ogólnie
rekomendowana dawka mieści się w granicach
32‑59 Gy. Wyższe dawki stosuje się u dzieci po-
wyżej 5 roku życia. Ostrożnie podchodzi się do
stosowania radioterapii u dzieci poniżej 3 roku
życia – w przypadku niemowląt radioterapię wy-
konuje się przy maksymalnej dawce 32 Gy, tylko
w najbardziej uzasadnionych przypadkach. Dzie-
ci do 4 roku życia i część starszych wymagają
znieczulenia ogólnego w trakcie przeprowadza-
nia procedur związanych z planowaniem i lecze-
niem. Ułożenie w pozycji terapeutycznej musi
uwzględniać wymogi znieczulenia. Dla więk-
szości dzieci stosuje się unieruchomienie w po-
staci unieruchomienia próżniowego i/lub maski
orfitowej. W tomografii komputerowej zaleca
się przekroje o grubości 2 mm, w szczególnych
przypadkach 3 mm do 5 mm. Nowotworami
o najwyższej promieniowrażliwości są białaczki,
chłoniaki złośliwe, nasieniaki oraz nerwiak pło-
dowy. Najczęściej występującymi nowotworami
litymi u dzieci do lat 8 są guzy mózgowia. Stan-
dardowo stosuje się
radioterapię ukierunkowa-
na okolicę guza trwającą przez kilka tygodni,
a w przypadku mnogich nowotworów
napro-
mieniowanie całego mózgowia
.
Podstawową
techniką jest frakcjonowana teleterapia (po-
zwala ona na ocenę wczesnego oddziaływania
promieniowania na guz) z zastosowaniem dawki
dziennej 1,8-2,0 Gy (prawidłowa tkanka nerwo-
wa reaguje odczynem późnym na promieniowa-
nie), trwająca średnio 6 tygodni. W radioterapii
Wytyczne wykonywania
radioterapii u dzieci
– doniesienie wstępne
Beata Szuflitowska
Pomorski Uniwersytet Medyczny, ul. Rybacka 1, 70-204 Szczecin, mob. +48 781 049 717, e-mail:
Wczesna diagnoza choroby nowotworowej jest najtrudniejsza w przypadku dzieci.
Proces chorobowy przebiega skrycie lub daje niespecyficzne objawy, jak w przy-
padku guzów mózgowia. Z tego powodu dzieci często trafiają do specjalistów
z zaawansowanym procesem rozrostowym. Ponadto są one bardzo wrażliwe na
negatywne działanie promieniowania jonizującego. Duże ryzyko stosowania pro-
mieniowania jonizującego wiąże się z występowaniem nowotworów wtórnych.
1...,26,27,28,29,30,31,32,33,34,35 37,38,39,40,41,42,43,44,45,46,...52