Inżynier i Fizyk Medyczny 1/2016 vol. 5
31
radioterapia
/
radiotherapy
artykuł naukowy
/
scientific paper
w celu wyznaczenia współczynników kalibracyjnych (
cross-cali-
bration
) dla komór naparstkowych względem komory studzien-
kowej oraz „
secondary standard
”. Ponadto wykonano pomiary na
rzecz wyznaczenia aktywności źródła dla każdego z zestawów.
Założono, że pomiary wykonane komorami naparstkowymi
mogą być jako alternatywne w stosunku do pomiarów realizo-
wanych przy pomocy komory studzienkowej, ale obarczone
większą niepewnością pomiarową. Niemniej metoda ta dalej
pozwala na potwierdzenie aktywności źródła w zakresie wyma-
ganych +/-5%.
Fot. 1
Elektrometr z komorą naparstkową – NPL „secondary standard”
Źródło:
W pierwszej kolejności zostały wykonane pomiary dla komory
studzienkowej, które traktowano jako pomiary referencyjne dla
pomiarów wykonywanych przy użyciu komór naparstkowych.
Uzyskany wynik dla pomiaru aktywności źródła były o 1,1% róż-
ne od wartości podanej w certyfikacie.
Następnie wykonane zostały pomiary dla różnych elektrome-
trów z komorami naparstkowymi.
Układ pomiarowy (Rys. 1, Fot. 2) zapewniał jak najmniejszy
wpływ promieniowania rozproszonego od jego elementów
i ścian pokoju terapeutycznego. Komora pomiarowa i metalowy
prosty kateter zostały umieszczone w systemie unieruchamiają-
cym, wykonanym z polistyrenu, który został ustawiony na fan-
tomie pleksiglasowym. Zastosowany układ pozwolił na precyzję
ustawienia wzajemnego komory i katetera z dokładnością mniej-
szą niż 0,5 mm oraz zapewniał ich równoległe położenie wzglę-
dem siebie. Odległość między osią katetera a osią komory joni-
zacyjnej wynosiła 10,05 cm. Jednocześnie bardzo niska gęstość
materiału polistyrenu zapewniała pomijalny udział promienio-
wania rozproszonego, pochodzącego od układu pomiarowego.
Rys. 1
Schemat układu pomiarowego – pomiar aktywności źródła
Źródło: Opracowanie własne.
Fot. 2
Układ pomiarowy – pomiar aktywności źródła
Źródło: Opracowanie własne.
Dla wszystkich układów pomiarowych wyznaczono „
sweet
point
” (pozycję źródła, dla której wskazania elektrometru były
najwyższe).
Następnie przystąpiono do pomiarów mających na celu wy-
znaczenie współczynnika
Nk
dla komór w oparciu o wyznaczoną