Inżynier i Fizyk Medyczny 3/2017 vol. 6
161
radiologia
/
radiology
artykuł naukowy
/
scientific paper
z detektorem obrazu typu ekran – wzmacniający film o wzmoc-
nieniu 200. Przekroczenie poziomu referencyjnego stwierdzono
tylko podczas 10% ekspozycji kręgosłupa lędźwiowego w projekcji
AP. Dotyczyło to pacjentów, których waga była większa niż 70 kg,
czyli
de facto
dla pacjentówniestandardowych, nieuwzględnionych
w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia [4]. W związku z tym przekro-
czenie poziomu referencyjnego w ww. przypadkach nie stanowiło
powodu do podjęcia działań korygujących.
4. Podsumowanie
Metoda pośredniego wyznaczania wejściowej dawki powierzch-
niowej w radiografii ogólnej wymaga wykonania szeregu cza-
sochłonnych czynności i pomiarów, których niestety nie można
wwiększości przypadków bez ponoszenia dodatkowych kosztów
w znaczący sposób uprościć. Co więcej, czynności te powinny być
przeprowadzane dla każdego aparatu rentgenowskiego stoso-
wanego w danej jednostce ochrony zdrowia. Ponadto po każdej
istotnej naprawie aparatu rentgenowskiego, zmianach rejestra-
tora obrazu itp., mogących mieć wpływ na wartość wejściowej
dawki powierzchniowej otrzymywanej przez danego pacjenta,
konieczne jest powtórne wykonanie pomiarów niezbędnych do
wyznaczenia grubości warstwy półchłonnej i wydajności lampy
rentgenowskiej w danym momencie użytkowania aparatu ren-
tgenowskiego. Spełnienie wymogów prawnych dotyczących
szacowania dawek indywidualnych pochodzących z narażenia
medycznego do celów radiodiagnostycznych wymaga zwiększo-
nego nakładu pracy, czasu i środków w każdej jednostce ochrony
zdrowia, która zdecyduje się na stosowanie metody pośredniego
wyznaczania wejściowej dawki powierzchniowej.
Literatura
1.
RAPORT ROCZNY Działalność Prezesa Państwowej Agen-
cji Atomistyki oraz ocena stanu bezpieczeństwa jądrowego
i ochrony radiologicznej w Polsce w 2015 roku, Państwowa
Agencja Atomistyki.
2.
UNSCEAR 2008 REPORT, Volume I: (Sources) Report to the
General Assembly, Scientific Annexes A and B, United Nations,
New York, 2010.
3.
Dyrektywa Rady 2013/59/EURATOM z dnia 5 grudnia 2013 r.
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej, Tom 57, 2014.
4.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 18 lutego 2011 roku
w sprawie warunków bezpiecznego stosowania promieniowa-
nia jonizującego dla wszystkich rodzajów ekspozycji medycznej
(Dz. U. z 2013 r. poz. 1015 z późn. zm.).
5.
Dosimetry in Diagnostic Radiology: An International Code of Prac-
tice
, Technical Reports No 457, IAEA, 2007.
Tabela 2
Poziomy referencyjne wejściowej dawki powierzchniowej dla standardo-
wego dorosłego pacjenta
L.p.
Rodzaj badania
Wejściowa dawka
powierzchniowa [mGy]
1.
Czaszka AP/PA
5,0
2.
Czaszka LAT
3,0
3.
Klatka piersiowa PA
0,3
4.
Klatka piersiowa LAT
1,5
5.
Kręgosłup piersiowy AP
7,0
6.
Kręgosłup piersiowy LAT
12,0
7.
Kręgosłup lędźwiowy AP
10,0
8.
Kręgosłup lędźwiowy LAT
30,0
9.
Miednica AP
10,0
10.
Jama brzuszna
10,0
Źródło: [4].
Tabela 3
Poziomy referencyjne wejściowej dawki powierzchniowej dla dzieci
L.p.
Rodzaj badania
Wejściowa dawka
powierzchniowa [mGy]
1.
Radiografia klatki piersiowej
(1)
–
projekcja PA/AP
0,1
2.
Radiografia klatki piersiowej
(1)
–
projekcja LAT
0,2
3.
Radiografia klatki piersiowej
noworodków – projekcja AP
0,08
4.
Radiografia czaszki
(1)
– projekcja PA/AP
1,5
5.
Radiografia czaszki
(1)
– projekcja LAT
1,0
6.
Radiografia miednicy – niemowlęta
0,2
7.
Radiografia miednicy – starsze dzieci
(1)
0,9
8.
Radiografia brzucha z użyciem wiązki
poziomej lub pionowej
(1)
1,0
Legenda:
(1)
Poziomy referencyjne odnoszą się do standardowego pacjenta wwieku 5 lat.
Źródło: [4].
TESTY SPECJALISTYCZNE
APARATURY RENTGENOWSKIEJ
LABORATORIUM DOZYMETRII
INDYWIDUALNEJ I ŚRODOWISKOWEJ
ul. Radzikowskiego 152
31-342 Kraków
e-mail:
tel.: 12 662 80 81
fax: 12 662 81 58
copyright © LADIS
reklama
Tabela 4
Przykładowe wartości wejściowej dawki powierzchniowej wyznaczone
dla dorosłych pacjentów (dane dotyczą aparatu z detektorem obrazu typu ekran
wzmacniający – film)
Rodzaj badania
Wejściowa dawka powierzchniowa
[mGy]
min
max
średnia
Czaszka AP/PA
0,42
2,11
0,97
Czaszka LAT
0,17
0,86
0,53
Kręgosłup lędźwiowy AP
0,74
27,61
4,63
Kręgosłup lędźwiowy LAT
0,71
26,90
9,19
Miednica AP
0,38
7,72
1,79
