vol. 4 4/2015 Inżynier i Fizyk Medyczny
206
artykuł
\
article
radioterapia
\
radiotherapy
Technika SRS (
Stereotactic Radiosurgery
) charaktery-
zuje się skróceniem czasu leczenia poprzez ograni-
czenie ilości zabiegów przy jednoczesnej eskalacji
dawki frakcyjnej. Zależność ta została doceniona i co-
raz częściej znajduje zastosowanie w terapii zmian
umiejscowionych poza czaszką. Rozpowszechnienie
techniki SBRT (
Stereotactic Body Radiation Therapy
)
pociągnęło za sobą jednak wyzwanie w postaci bar-
dziej precyzyjnego unieruchomienia pacjenta w sto-
sunku do standardowej terapii.
Stabilizacja czaszki w stereotaksji za pomocą ma-
sek termoplastycznych, jak np. DSPS (
Double Shell
Positioning System
) firmy Macromedics, zapewnia
unieruchomienie o bardzo wysokim stopniu odtwa-
rzalności. Możliwość odwzorowania kształtów łu-
ków brwiowych, kości nosowej, kości policzkowych,
szczęki oraz żuchwy tworzy bardzo dobre punkty
stabilizacji. Hipofrakcjonowanie w radioterapii po-
zostałych rejonów ciała, jak klatka piersiowa, jama
brzuszna czy miednica, wymaga odmiennego po-
dejścia. Unieruchomienie zewnętrzne jest w tym
przypadku trudniejsze ze względu na brak kost-
nych punktów odniesienia, a narządy wewnętrzne
nie są statyczne w wyniku ruchów oddechowych.
W związku z tym kluczowymi parametrami unie-
ruchomienia podczas SBRT są zapewnienie odpo-
wiedniego komfortu oraz ograniczenie ruchomości
organów wynikających z pracy przepony.
Najszerzej rozpowszechnionym unieruchomie-
niem w SBRT pozwalającym na uzyskanie powta-
rzalnej, zindywidualizowanej i komfortowej pozycji
pacjenta jest materac próżniowy. Wykonany z ny-
lonu wypełnionego granulatem polistyrenu pod
wypływem odessania powietrza za pomocą pom-
py próżniowej tworzy wierny odcisk kształtu ciała.
Uzyskane formy są sztywne, lekkie oraz charaktery-
zują się bardzo niskim pochłanianiem dawki. Kluczo-
wą kwestią jest jednak jakość produktu, gdyż utrata
szczelności niweczy cały trud włożony w przygoto-
wanie leczenia. Użycie właściwych materiałów i za-
awansowana konstrukcja wentyla gwarantuje, że
wykonane formy utrzymają szczelność i będą służyć
latami bez utraty właściwości. Równie istotny jest
dobór odpowiedniego rozmiaru i kształtu w celu
jak najdalej idącej indywidualizacji pozycji pacjenta.
Właściwie przygotowany materac wpływa na przy-
jęcie przez pacjenta właściwej pozycji, zapewniając
jednocześnie komfort nawet w bardziej czasochłon-
nych procedurach.
Ograniczenie ruchu organów wewnętrznych
można uzyskać poprzez zastosowanie indeksowa-
nego ucisku mechanicznego na przeponę. Ramy
SBRT, wykorzystujące również materace próżnio-
we, stanowią najbardziej kompleksowe rozwiązanie
w tej dziedzinie. Istotnym parametrem jest modu-
łowa budowa, która umożliwia dostosowanie unie-
ruchomienia do leczenia każdej lokalizacji włącznie
z głową i szyją. Rozbudowana konstrukcja ma na
celu zapewnienie jak najwyższego komfortu pacjen-
ta przy zachowaniu bardzo wysokiej odtwarzalno-
Unieruchomienie pacjenta w SBRT
Piotr Wójcicki
Product Manager Zarys International Group,
Materac próżniowy w połączeniu z unieruchomieniem klatki piersiowej