Inżynier i Fizyk Medyczny 4/2015 vol. 4
215
artykuł
/
article
kontrola jakości
/
quality control
graniczna, izby celne, lotniska, zakłady karne), które stanowią bli-
sko 5% odczytów kwartalnych, a także przez jednostki naukowe
(ponad 3% odczytów kwartalnych), gdzie dawkomierze środowi-
skowe są wygodną formą kontroli narażenia na promieniowanie.
Na rysunku 2 przedstawiono procentowy rozkład kwartalnych
pomiarów kermy w powietrzu K
air
w funkcji przedziału dawek spo-
rządzony na podstawie danych Laboratoriumw latach 2011-2015.
Dla 6,95% kwartalnych pomiarów dawek środowiskowych
wartość K
air
jest na poziomie tła naturalnego, można przyjąć, że
udział dawki pochodzącej od źródeł sztucznych jest znikomy.
Dla ponad 87% zakres otrzymanych dawek K
air
wynosi 0,2-0,5
mGy, bardzo rzadko obserwuje się przekroczenie dopuszczalnych
dawek, co świadczy o dobrze wdrożonych systemach ochrony
radiologicznej. Pomiary dawek powyżej 0,5 mGy kwartalnie sta-
nowią około 4,55% odczytów. Wartości K
air
powyżej 1 mGy kwar-
talnie występują sporadycznie, stanowiąc około 1,4% odczytów.
Na rysunku 3 przedstawiono procentowy rozkład kwartalnych
pomiarów kermy w powietrzu K
air
w funkcji przedziału dawek dla
poszczególnych grup narażonych na promieniowanie sporządzo-
ny na podstawie danych Laboratorium w latach 2011-2015.
Analizując wartości K
air
dla poszczególnych grup, najniższe
narażenie obserwuje się w stomatologii, weterynarii oraz w jed-
nostkach naukowych. Udział wyższych wartości K
air
0,5-1 mGy/
kwartalnie widoczny jest głównie dla medycyny nuklearnej
(15,2%), radiologii interwencyjnej (10,3%) oraz przemysłu (6,1%).
Najwyższe dawki przekraczające 1 mGy obserwowane są
w przypadku radiologii interwencyjnej (6,6%), medycyny nukle-
arnej (5,85%), radiologii (3,25%) oraz centrach onkologicznych
(2,9%), gdzie dozymetria środowiskowa stosowana jest jako do-
pełnienie dozymetrii indywidualnej.
Laboratorium Dozymetrii Indywidualnej i Środowiskowej wyko-
nuje obecnie pomiary dawek środowiskowych dla ponad 5 tysięcy
punktówpomiarowych i blisko 2,5 tysiąca instytucji. Dozymetria śro-
dowiskowa obok licznych zalet posiada jednak pewne ograniczenia,
o których należy pamiętać, decydując się na taką formę kontroli.
Literatura
1.
Ustawa z dnia 29 listopada 2000 r.
Prawo atomowe
.
2.
M. Budzanowski, R. Kopeć, B. Obryk, P. Olko:
Dose levels of the
occupational radiation exposures in Poland based on results from
the accredited dosimetry service at the IFJ PAN, Krakow
, Radiat
Prot Dosimetry, 144(1-4), 2011, 107-110.
3.
M. Budzanowski:
Ocena przydatności ultraczułych detektorów ter-
moluminescencyjnych LiF:Mg,Cu,P (MCP-N) w dozymetrii promienio-
wania gammaw środowisku
, praca doktorska IFJ PAN, Kraków2001.
4.
T. Niewiadomski:
Dozymetria termoluminescencyjna w praktyce
,
wydano nakładem IFJ, Kraków 1995.
5.
6.
M. Budzanowski, K. Kisielewicz, A. Truszkiewicz, S. Wach:
Daw-
ki indywidualne i środowiskowe zmierzone z użyciem dawkomierzy
TLD w Pracowni Radiologii Zabiegowej Szpitala Wojewódzkiego nr
2 w Rzeszowie
, X Spotkanie SIOR, Mierki 2008.
7.
A. Szumska, R. Kopeć, M. Budzanowski:
Occupational exposure
to the whole body, extremities and to the eye lens in interventional
radiology in Poland, as based on personnel dosimetry records at IFJ
PAN
, Radiation Physics and Chemistry, 104, 2014, 72-75.
Rys. 2
Procentowy rozkład kermy w powietrzu K
air
w funkcji przedziału dawek
Rys. 3
Procentowy rozkład kermy w powietrzu K
air
w funkcji przedziału dawek dla poszczególnych grup narażonych na
promieniowanie
