Page 50 - IFM_201405

vol. 3 5/2014 Inżynier i Fizyk Medyczny

264

informatyzacja

\

informatization

artykuł naukowy

\

scientific paper

wersji papierowej. Powodem jest m.in. duża oszczędność miejsca

lokalowego w każdej z placówek. Archiwa ze względu na zwiększa-

jącą się liczbę pacjentów, nowe przypadki medyczne oraz wymogi

prawne co do przechowywania danych, zajmują coraz większą po-

wierzchnię. Miejsce to jest oczywiście wartością ograniczoną i po-

winno być zlokalizowane w jednym punkcie. Ze względu na jego defi-

cyt dochodzi do decentralizacji archiwum, co powoduje dodatkowe

utrudnienia natury techniczno-administracyjnej. W przypadku bazy

danych w postaci ucyfrowionej, na archiwa przeznacza się jeden po-

kój z serwerami danych w placówce lub poza jej granicami.

Drugim aspektem przemawiającym za EHR jest możliwość ko-

piowania oraz przesyłania danych. Tego typu działania są znacznie

prostsze i pochłaniają mniej funduszy oraz czasu niż klasyczne wy-

szukiwanie, powielanie oraz przesyłanie danych [5].

Czytelność danych w postaci przepisanych leków, przeprowadzo-

nych procedur i opisanych przypadków to kolejny element, w któ-

rym zauważono znaczącą przewagę nowoczesnych rozwiązań nad

obecnymi metodami. Polegają one na wypełnianiu gotowych for-

mularzy lub wyboru pól z opcjami do zaznaczenia. Jedynym proble-

mem może być konieczność posiadania komputera i wprowadzania

danych. Niedogodność ta jest jednak równoważona bardzo dobrą

czytelnością dokumentacji w porównaniu z odręcznym pismem. Do-

datkowo zabezpieczone są również interesy lekarzy (w przypadku

procesów sądowych o złą ordynację leku lub nieczytelne opracowa-

nie dokumentacji medycznej) [6-8].

Odwołując się do doświadczeń z australijskiego pogotowia, oka-

zuje się, że wdrożenie EHR skutkuje:

–

większą możliwością treningu dla ratowników medycznych,

–

dostępem do standardów klinicznych,

–

łatwiejszym wglądem do dokumentacji opieki przedszpitalnej

oraz planowaniem leczenia w przyszłości [9, 10].

Nawiązując do udogodnień technicznych, EHR poprzez rozwiąza-

nia cyfrowe pozwala na:

–

udostępnianie oraz wymianę danych poprzez bezpieczną sieć,

–

śledzenie realizacji przepisanych recept oraz wyników zleceń

(np. ciśnienia krwi),

–

wysyłanie i odbieranie zleceń, raportów oraz wyników badań,

–

automatyczne monitorowanie zdarzeń klinicznych w celu prze-

widywania, wykrywania i zapobiegania potencjalnym zdarze-

niom [11],

–

uruchamianie alarmu u świadczeniodawcy dotyczącego np. pa-

cjentów z HIV/AIDS, którzy nie otrzymali opieki w ciągu ostat-

niego roku (

Louisiana Public Health

),

–

znaczące zmniejszenie przypadków związanych z przeocze-

niem sytuacji zagrożenia życia [12, 13],

–

poprawę jakości opieki medycznej na przykładzie opieki nad

diabetykami [14],

–

wydajniejszą koordynację działań dzięki łatwiejszemu dostępo-

wi do wszelkich danych dotyczących pacjenta.

Aby uruchomić i wykorzystywać cały system, należy spełnić kilka-

dziesiąt wymogów techniczno-administracyjnych. Są one podzielo-

ne na dwie grupy: wymogi podstawowe oraz szczegółowe. Do pod-

stawowych zaliczamy m.in:

–

zastosowanie narzędzi do porównywania interakcji lek – lek, lek

– alergia,

–

tworzenie i transmisja zleceń drogą elektroniczną,

–

implementacja konkretnej reguły w zakresie wspomagania de-

cyzji klinicznych,

–

posiadanie aktywnej i aktualnej listy leków oraz reakcji

alergicznych,

–

ewidencja demograficzna,

–

ewidencja statusu osoby palącej (pacjenci od 13 roku życia),

–

dostarczanie pacjentom „na życzenie” elektronicznej informa-

cji zdrowotnej oraz podsumowań związanych z ostatnią wizytą,

–

zapewnienie właściwej ochrony danych,

–

możliwość wymiany kluczowych informacji klinicznych drogą

elektroniczną pomiędzy szpitalami, pacjentem i płatnikiem.

W zakresie wymogów szczegółowych zobowiązania obejmują m.in.:

–

wysyłanie przypomnień do grup pacjentów w zakresie prewen-

cji lub przypomnienia o cyklicznej wizycie,

–

umożliwianie pacjentom czasowego dostępu do informacji

medycznych (wyniki laboratoryjne, lista zażywanych leków,

alergie),

–

implementacja narzędzi sprawdzających przepisane recepty,

–

tworzenie listy pacjentów według określonych reguł (podwyż-

szenie jakości opieki, zmniejszenie dysproporcji w dostępie do

świadczeń),

–

identyfikacja pacjentów w celu dostarczenia odpowiedniej in-

formacji o edukacji zdrowotnej [15].

Elektroniczny rekord pacjenta jest stale doskonalony, o czym

świadczy możliwość synchronizacji z obecnie stosowanymi urządze-

niami mobilnymi. Zdalny dostęp do danych pacjenta, poprzez wyko-

rzystanie autoryzowanego palmtopa, smartfona lub tabletu stwarza

nieograniczone możliwości [16].

Standaryzacja i zabezpieczenie danych

Wszelkie informacje dotyczące pacjentówzewzględu na swoją istotność

i poufność są traktowane jako dane wrażliwe. Z tego powodu poziom ich

zabezpieczenia w cyfrowym świecie musi podlegać najsurowszym nor-

mom i standardomwymiany. Do głównych standardów zalicza się:

–

ANSI X12: protokół wykorzystywany do transakcji, szczególnie

do przesyłu danych o pacjencie (popularny w USA);

–

CEN’s TC/251 (

CEN Technical Committee 251

): grupa robocza zaj-

mująca się standaryzacją na polu informacji medycznej oraz tech-

nologii komunikacyjnej w Unii Europejskiej. Jej produktami są:

•

EN 13606: standard komunikacyjny dla informacji w EHR;

•

CONTSYS (EN 13940): standard wspomagający ciągłość stan-

daryzacji zapisu opieki medycznej;

•

HISA (EN 12967): standard usługowy dla międzysystemowej

komunikacji w środowisku informacji klinicznej;

–

DICOM: norma opracowana dla potrzeb ujednolicenia wymia-

ny i interpretacji danych medycznych związanych z obrazami

diagnostycznymi,

–

HL7: standard elektronicznej wymiany informacji w środowisku

medycznym, np. między lekarzem a szpitalem,

Page 50 - IFM_201405_v9.indd