Page 41 - IFM_201405_v9.indd
Basic HTML Version
Inżynier i Fizyk Medyczny 5/2014 vol. 3
255
radioterapia
/
radiotherapy
artykuł naukowy
/
scientific paper
Tabela 1
Wybrane parametry przykładowych planów radioterapii ściany klatki piersiowej lub gruczołu piersiowego
z SPL Monaco v.5.000.002
Parametr
Pacjentka1
Pacjentka 2
Pacjentka 3
Siatka obliczeniowa
0.3 cm
0.3 cm
0.3 cm
Auto flash margin
*
1.0 cm
1.5 cm
1.5 cm
Minimalna szerokość segmentu
1.0cm
1.5cm
1.2cm
Dawka całkowita/frakcyjna
50.4Gy/1.8Gy
50Gy/2Gy
42.5Gy/2.5Gy
Liczba łuków
3
3
3
Kąty Łuków (1-6MV,2-10MV,3-10MV)
210°, 50°, 50°
230°, 60°, 70°
250°, 40°, 50°
Czas napromieniania s/MU
179.2/646.5
214.6/739
130.5/736.3
*Włączenie opcji Auto flash margin pozwala na stworzenie mapy fluencji wokół obszaru do napromienienia, uwzględ-
niającej zadany przez użytkownika margines na ruchy oddechowe pacjenta w trakcie radioterapii.
Fot. 6
Rozkłady dawek w SPL osiągane w technice cVMAT+tVMAT – procenty dawki planowanej: 95% (błękitna),
100% (jasnozielona) oraz 107% (pomarańczowa)
3D-RT [12-14] i w związku z tym pod-
wyższeniem ryzyka indukcji nowotwo-
rów wtórnych [12]. Problem niskich
dawek jest indywidualnie analizowany
i dyskutowany, jednak w sytuacji braku
możliwości zastosowania planu 3D-RT,
łukowe wiązki dynamiczne są świado-
mym wyborem zarówno fizyka planu-
jącego, jak i lekarza prowadzącego pa-
cjenta. Zyskiem w terapii dynamicznej
jest oczywiście możliwość modelowa-
nia i ograniczania, w przylegających do
obszaru tarczowego strukturach ryzy-
ka, dawek wysokich i średnich (Fot. 7)
[4], co może być istotnym elementem
w przypadku np. konieczności ponow-
nego napromieniania pacjentki po stro-
nie przeciwnej.
W napromienianiu obszaru klatki
piersiowej analiza optymalnego planu
leczenia sprowadza się do oceny da-
wek zarówno w obszarze tarczowym,
jak i określania dawek w strukturach
krytycznych w odniesieniu do usta-
lonych kryteriów [15-17]. W tabeli 2
umieszczono wyniki uzyskane w plano-
waniu napromieniania klatki piersiowej
technikami dynamicznymi VMAT. Poza
PTV i obrysem zewnętrznym pacjenta
(
External
) uwzględniono struktury kry-
tyczne, tj. pierś zdrową (
contralateral
,
przeciwną do strony leczonej), płuco
po stronie leczonej, płuco po stronie
przeciwnej oraz serce. Dla tych struk-
tur określono odpowiednie poziomy
dostarczonych dawek.
Z obserwacji wynika, że pacjentki
z większą masą ciała (BMI>25) posiadają
Tabela 2
Parametry analizy oceny planów – dawki dla OAR oraz dla obszaru tarczowego (Energia 6, 10 MV, 3 łuki) – wartości procentowe
Nr Pacjenta External
V5Gy
Pierś
zdrowa
V10Gy
Płuco
strona
przeciw-
na V5GY
Płuco
strona
leczona
V20Gy
Płuco
strona
leczona
D
Śe
Serce
V33Gy
PTV
<V95%
PTV
>V107%
Długość
PTV [cm]
oś Y
VPTV
[cm
3
]
Vpłuco
[cm
3
]
(str.
leczona)
Strona
leczona
1
32.34
3.19
28.87 27.99 15.34
6.59
2.21
0.02
19.3
989
856
L
2
25.74
0.02
0.01
20.57 12.70
0.00
2.07
0.00
15.7
699
1363
P
3
38.05 9.40
32.0
33.19 17.17
7.00
2.80
1.81 22.04
752
1301
L
4
34.67 11.55 18.82 34.34 16.96
2.92
2.82
0.00
20.9
932
1370
L
5
29.83 11.81 19.47 31.10 10.37
9.11
3.89
0.03
21.2
1443 1287
L
6
37.05
3.01 23.84 34.86 18.19 12.15
1.76
0.12
22.5
724
1259
L
7
32.75
1.67
23.8
32.52 15.70
8.97
1.16
0.07
22.4
989
796
L
8
38.47
2.10
34.2 32.85 15.80
7.27
0.11
0.01
23.2
826
1013
L
9
28.27
3.73
8.84 33.03 17.50
1.03
0.36
0.16
22.2
943
1150
P
10
39.78
9.79
32.01 34.89 21.70
3.00
3.51
1.20
25.8
1729
1319
P
11
29.34
1.28 34.78 31.74 15.02
2.37
1.52
0.1
21.2
834
1290
L
12
24.44 1.39
11.71 26.10 13.95
0.00
2.33
0.03
23.5
765
1585
P
Fot. 7
. Rozkłady dawek w ciele pacjenta w różnych płaszczyznach – izodoza 5%, (ciemnoniebieska) 20%, (niebieska)
95% (jasnoniebieska) oraz 100% (jasnozielona) wartości dawki planowanej
