Inżynier i Fizyk Medyczny 6/2014 vol. 3
311
BHP
/
OMS
artykuł naukowy
/
scientific paper
Podążając za aktualnymi potrzebami, od 2012 roku Labora-
torium Dozymetrii Indywidualnej i Środowiskowej Instytutu
Fizyki Jądrowej PAN prowadzi pierwsze kliniczne pomiary da-
wek na soczewki oczu. Wychodząc więc naprzeciw zaleceniom
ICRP, Laboratorium Dozymetrii Indywidulanej i Środowiskowej
IFJ PAN wprowadziło, jako jedne z pierwszych w Europie, do
rutynowych pomiarów dedykowany dawkomierz do pomiarów
dawek na soczewki oczu. W Polsce Laboratorium jest nadal je-
dynym serwisem dozymetrycznym, który prowadzi tego typu
pomiary. Laboratorium Dozymetrii Indywidualnej i Środowisko-
wej (
/) obecnie jest największym serwisem
dozymetrycznym w Polsce wykonującym pomiary dawek indy-
widualnych i środowiskowych dla pracowników w Polsce i za
granicą. Do wszystkich pomiarów używana jest metoda termo-
luminescencji [6].
Promieniowanie jonizujące z jednej strony służy człowiekowi,
ale jednocześnie może stanowić zagrożenie. Temat ochrony radio-
logicznej pracowników stanowi zagadnienie bardzo dużej wagi.
Człowiek posiadający odpowiednią wiedzę na temat własności
promieniowania, może wykorzystać płynące z tego korzyści. Wy-
korzystanie pozytywnych cech tego zjawiska, zwłaszcza w celu
ratowania ludzkiego życia i zapobiegania chorobom, ma wartość
naczelną, a przy zachowaniu środkówostrożności można jednocze-
śnie uniknąć negatywnych skutków narażenia na promieniowanie.
Obowiązujące w Polsce przepisy prawa nadążają za prawem
unijnym, uzupełniają się i są wystarczająco dobrze skonstruowa-
ne, aby zapewnić odpowiedni poziom ochrony radiologicznej.
Rozwój nowych technologii powoduje coraz częstsze wyko-
rzystanie promieniowania jonizującego w różnych dziedzinach
działalności człowieka, a co za tym idzie większe zagrożenie.
Regulacje prawne powinny być tak skonstruowane, aby nadą-
żały za zmianami w nowych zastosowaniach źródeł promie-
niotwórczych. Stosowanie się do przepisów prawnych powinno
dobrze zabezpieczać przed narażeniami.
Opracowanie nowej Dyrektywy i wejście jej w życie powin-
no podnieść społeczną świadomość korzyści, jakie niesie za
sobą wykorzystanie promieniowania oraz zapewnić ochronę.
Wspomogłoby to rozwój cywilizacyjny i akceptację środowisk
skutecznie hamujących postęp w tej dziedzinie. Wprowadzenie
nowej dyrektywy zapewni zwiększenie ochrony przed promie-
niowaniem poprzez takie regulacje, jak np. znaczące obniżenie
limitu dawek na soczewki oczu z poziomu 150 mSv do 20 mSv na
rok. Zmniejszenie limitu spowodowane było zaobserwowaniem
wzrostu prawdopodobieństwa występowania zaćmy oczu per-
sonelu pracującego w narażeniu na promieniowanie jonizujące.
Na podanym przykładzie widać, że prawo uwzględnia naj-
nowsze badania. Stara się ograniczać możliwość uszczerbku
dla zdrowia personelu radiologii zabiegowej, hemodynamiki,
lekarzy operatorów z użyciem aparatów ramienia C, czyli dyna-
micznie rozwijającego się rynku medycznego w Polsce. Nastąpi
również wiele innych zmian, które w głównej mierze ujednolicą
i ułatwią stosowanie nowej dyrektywy. Polskie środowisko ra-
diologów negatywnie przyjęło wprowadzenie zrównania cza-
su pracy z innymi państwami członkowskimi Unii Europejskiej
z 5 godzin do 7 godzin 35 minut.
Wprowadzenie nowych regulacji prawnych w Polsce da moż-
liwość rozpoczęcia prac nad energetyką jądrową i bezpieczeń-
stwem odpadów radioaktywnych. Ureguluje kwestie transpor-
towania pierwiastków promieniotwórczych i sprecyzuje rodzaj
ochrony dla ludzi i środowiska.
Tabela 1
. Wykaz rozporządzeń odnoszących się do ochrony radiologicznej pracowników w narażeniu na promieniowanie jonizujące
Lp.
Rozporządzenie
Opis dokumentu
1.
Rozporządzenie Rady Ministrów
z dnia 3 grudnia 2002 r. Dz.U. nr 220 poz. 1851
w sprawie dokumentów wymaganych przy składaniu wniosku o wydanie zezwolenia na wykony-
wanie działalności związanej z narażeniem na działanie promieniowania jonizującego albo przy
zgłoszeniu wykonywania tej działalności
2.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 23 grud-
nia 2002 r. Dz.U. nr 239 poz. 2032
w sprawie wymagań dotyczących sprzętu dozymetrycznego
3.
Rozporządzenie Rady Ministrów
z dnia 27 kwietnia 2004 r. Dz.U. nr 98 poz. 980
zmieniające rozporządzenie w sprawie przypadków, w których działalność związana z narażeniem
na promieniowanie jonizujące nie podlega obowiązkowi uzyskania zezwolenia albo zgłoszenia,
oraz przypadków, w których może być wykonywana na podstawie zgłoszenia
4.
Rozporządzenie Rady Ministrów
z dnia 18 stycznia 2005 r. Dz.U. nr 20 poz. 168
w sprawie dawek granicznych promieniowania jonizującego
5.
Rozporządzenie Rady Ministrów
z dnia 12 lipca 2006 r. Dz.U. nr 140 poz. 994
w sprawie szczegółowych warunków bezpiecznej pracy ze źródłami promieniowania jonizującego
6.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia
21 sierpnia 2006 r. Dz.U. nr 180 poz. 1325
w sprawie szczegółowych warunków bezpiecznej pracy z urządzeniami radiologicznymi
7.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia
z dnia 1 grudnia 2006 r. Dz.U. nr 239 poz. 1737
w sprawie nadawania uprawnień inspektora ochrony radiologicznej w pracowniach stosujących
aparaty rentgenowskie w celach medycznych
8.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia
z dnia 22 grudnia 2006 r. Dz.U. z 2007 r.
nr 1 poz. 11
w sprawie nadzoru i kontroli w zakresie przestrzegania warunków ochrony radiologicznej w jed-
nostkach organizacyjnych stosujących aparaty rentgenowskie do celów diagnostyki medycznej,
radiologii zabiegowej, radioterapii powierzchniowej i radioterapii schorzeń nienowotworowych
9.
Rozporządzenie Rady Ministrów
z dnia 23 marca 2007 r. Dz.U. nr 131 poz. 913
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 23 marca 2007 r. w sprawie wymagań dotyczących rejestra-
cji dawek indywidualnych
10.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia
z dnia 18 lutego 2011 r. Dz.U. nr 51 poz. 265
w sprawie warunków bezpiecznego stosowania promieniowania jonizującego dla wszystkich
rodzajów ekspozycji medycznej
