Inżynier i Fizyk Medyczny 4/2014 vol. 3
199
radiologia
/
radiology
artykuł naukowy
/
scientific paper
Streszczenie
C
horoba zwyrodnieniowa stawów biodrowych jest
bardzo częstym i poważnym problemem zdrowot-
nym wśród osób powyżej 65. roku życia. W przypadku
znacznego zaawansowania choroby i po wyczerpaniu
możliwości leczenia zachowawczego przeprowadza się
zabieg endoprotezoplastyki. Najpopularniejszym bada-
niem przed wszczepieniem i po wszczepieniu endopro-
tezy jest klasyczne RTG (
Classic
Roentgenodiagnostics
)
porównawcze stawów biodrowych. Ocena stanu po en-
doprotezoplastyce stawu biodrowego wymaga wykona-
nia bardzo wysokiej jakości radiogramów. Zgodnie z filo-
zofią optymalizacji w rentgenodiagnostyce należy dążyć
do zapewnienia najwyższej wartości diagnostycznej przy
jak najniższej dawce promieniowania. Celem badania była
analiza, jak poszczególne elementy endoprotezy wpły-
wają na EXI (
Exposure Index
) oraz dawkę DAP (
Dose Area
Product
) w zmiennych warunkach ekspozycji. Przeanali-
zowano 108 radiogramów tytanowego trzpienia z gło-
wą (kobalt-chrom), panewki ceramicznej w metalowej
czaszy oraz całej endoprotezy – złożenie wymienionych
wcześniej elementów przy zmianie napięcia anodowego
w zakresie 70-93 kV i trzech różnych wariantach użycia
kratki przeciwrozproszeniowej (bez kratki, f
(o)
= 115 i f
(o)
=
180). Wartość EXI odpowiednio dla całej protezy, panewki
ceramicznej wmetalowej czaszy i trzpienia z tytanu z gło-
wą kobaltowo-chromową maleje wraz ze zmianą kratki
rozproszeniowej na kratkę o większym kącie geometrii
paskówołowiowych (f
(o)
= 180). Rodzaj materiału poszcze-
gólnych elementów protezy wpływa na wartość DAP.
Przy odległości FFD 115 cm, zastosowanie kratki prze-
ciwrozproszeniowej f
(o)
= 180 zamiast f
(o)
= 115 powoduje
wzrost wartości DAP przy ekspozycji całej endoprotezy.
Słowa kluczowe:
staw biodrowy, endoproteza, rent-
genodiagnostyka,
Dose Area Product
, indeks ekspozycji,
kratka przeciwrozproszeniowa
Abstract
O
steoarthritis of hips is a very common and seri-
ous health problem among people over 65 years
of age. In case of advanced disease, and after having
exhausted the possibilities of conservative treatment,
the surgery needs to be performed. The most common
testing before and after implantation of the prosthesis
is made by means of X-ray examination. Evaluation of
total hip replacement requires a very good quality ra-
diographs. According to the philosophy of optimizing,
diagnostic radiology should strive to provide the high-
est diagnostic value at the lowest dose of radiation.
The aim of the study was to analyze how different ele-
ments of the prosthesis affect the Exposure Index (EXI)
and the dose expressed as a Dose Area Product (DAP).
108 radiographs were analyzed for titanium femoral
stem with cobalt-chrome head, ceramic cup in a metal
bowl and the whole prosthesis – by changing the anode
voltage in the range of 70-93 kV and three different
variants using the anti-scattered grid (without grid, f
(o)
= 115, f
(o)
= 180). EXI value measured​respectively to the
entire prosthesis, ceramic cup in a metal bowl and tita-
nium femoral decreases along with the use of grid with
a larger angle of lead strips (f
(o)
= 180). Type of material
applied in individual elements of prosthesis affect the
value of the DAP. DAP increases when prosthesis is ex-
posed at a distance of 115 cm FFD and anti-scattered
gird f
(o)
= 180 is used, instead of f
(o)
= 115.
Key words:
hip, prosthesis, X-ray examination, Dose
Area Product, Exposure Index, anti-scattered gird
Wpływ materiału endoprotezy
stawu biodrowego na wartość
indeksu ekspozycji i parametru DAP
The influence of hip replacement material to the
Exposure Index and Dose Area Product
Magdalena Czerżyńska
1
, Ewa Pasieka
2
, Sabina Jakubowska
1
, Urszula Łebkowska
2
1
Studenckie Koło Naukowe „Radioaktywni”, Zakład Radiologii, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku,
ul. M. Curie-Skłodowskiej 24a, 15-276 Białystok, +48 85 746 82 18, e-mail:
2
Zakład Radiologii, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, ul. M. Curie-Skłodowskiej 24a, 15-276 Białystok
otrzymano / received:
12.07.2014
poprawiono / corrected:
12.08.2014
zaakceptowano / accepted:
21.08.2014
1...,31,32,33,34,35,36,37,38,39,40 42,43,44,45,46,47,48,49,50,51,...60